چکیده:
هدف از تحقیق حاضر، اولویتبندی عاملهای اصلی و فرعی مؤثر بر تضمین کیفیت یادگیری در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی در مطالعه موردی دانشگاه نفت بود. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان (استادان و اعضاء هیئتعلمی، مدیران و کارکنان) و دانشجویان دانشگاه صنعت نفت بود. برای تعیین عناصر اصلی و فرعیِ درون و برون دانشگاهی مؤثر بر تضمین کیفیت یادگیری، تعداد 21 نفر از خبرگان، شناسایی و مورد مصاحبه قرار گرفتند که با استفاده از روش گلوله برفی از کفایت یافتههای کیفی اطمینان حاصل شد. از بین دانشجویان نیز به روش نمونهگیری تصادفی ساده و با استفاده از رابطه کوکران در جامعه محدود، تعداد 386 نفر انتخاب و پرسشنامه میان آنها توزیع گردید. برای تجزیهوتحلیل دادهها، پس از جمعآوری و کدگذاری، از روشهای آمار توصیفی و استنباطی (میانگین، فراوانی و انحراف معیار، خی دو، همبستگی و تحلیل واریانس فریدمن) در نرمافزارهای Lisrel و SPSS استفاده شد. درنهایت نیز نتایج بهدستآمده از پژوهش به شناسایی و تبیین عوامل اصلی و اولویتبندیِ عوامل فرعیِ درون و برون دانشگاهی تأثیرگذار بر تضمین کیفیت یادگیری در دانشگاه صنعت نفت منتهی گردید. بر اساس این نتایج، عوامل اصلی عبارتاند از: عوامل مدیریتی، فنآورانه و آموزشی؛ عوامل فرعی مرتبط با هر عامل اصلی نیز شناسایی و اولویتبندی گردید.
The purpose of the present study was to prioritize the main and sub-factors that affecting learning quality assurance in universities and higher education institutes in the case of Petroleum University of Technology (PUT). The statistical population of this study consisted of experts (professors, managers and staff) and students of PUT. Twenty one experts were identified and interviewed to determine the main and sub-academic elements affecting the learning quality assurance. The snowball method was used to determine the adequacy of the findings. Among the students, 386 students were selected through random sampling and Cochran's relationship in the restricted society was used. Descriptive and inferential statistics (mean, frequency and standard deviation, chi-square, correlation and analysis of Friedman's variance) were used for data analysis and data collection and analysing in Lisrel and SPSS software were done. Finally, the results of the research led to the identification of the main factors and prioritization of the internal- and external-university factors influencing the quality assurance of learning in PUT Based on these results, the main factors were managerial, technological and educational; and sub-factors related to each major were identified and prioritized.
خلاصه ماشینی:
ازنظر برخی محققان ، در تبیین عوامل مؤثر بر تضمین کیفیت یادگیری، عواملی مانند چگونگی به کارگیری نظریه ها و یافته های پژوهشــی جدید برای پیاده سازی محتوای فرایند یاددهی- یادگیری دارای نقش هستند که بر طراحی تکالیف ، فراهم آوردن فرصت های مشــارکتی، زمینه سازی فعالیت های یادگیرنده محور و استفاده از ارزشیابیهای آموزشــی تأثیر میگذارند (٢٠١٠ ,Chapman& Henderson) در مطالعه ای دیگر نیز محقق ، عوامل تأثیرگــذار بر کیفیت آموزش عالی را مدیریت ، عملکرد کادر آموزشــی و دانشــجویان ، اولویت های پژوهشی و بودجه مناسب و کافی میداند(٢٠١٠ ,Husson) .
بنابراین ، ارزیابی و تضمین کیفیت آموزش و یادگیری از جنبه های مختلف مدیریتی، آموزشــی و فن آورانه قابل بررسی است ؛ بااین حال برای تعیین کیفیت یک دوره آموزشــی، علاوه بر ابعاد یادشده ، باید ســایر عناصر فرعی تشکیل دهنده این سهُ بعد نیز در کنار یکدیگر بررسی شوند تا با توجه به آن ها بتوان کیفیت عوامل اصلی و فرعی تشکیل دهنده آموزش ، روابط و تأثیر متقابل میان آنها و درنهایت ، کیفیت دوره آموزشــی برگزارشــده را مشخص نمود (٢٠١١ ,Smith &Khan ).
بر اســاس نتایج آزمون در ســطح خطای ٠/٠٥ ، سطح معنیداری ٠/٠٠٠١ و با توجه به کای دو محاسبه شده برای وجود رابطه ، برخی عوامل فرعی شناساییشده ی مربوط به عامل آموزشی در الگوی تضمین کیفیت یادگیری دانشــگاه صنعت نفت به این شرح است : طراحی و تدوین محتوای آموزشی، مدیریت کلاس ها و شیوه های تدریس و ارزیابی فرایند یاددهی - یادگیری.