چکیده:
علیرغم اینکه استان مازرندان یکی از قطبهای مهم تولید گل و گیاه کشور محسوب میشود و از پتانسیل بالا در تولید برخوردار است لیکن در زمینه صادرات و حضور در بازارهای جهانی نقش چشمگیری ندارد.این ناشی از تنگناها و مشکلات تولید و بازاریابی است که در این تحقیق تلاش شده است این موانع مورد شناسایی قرار گیرد.ضمن اینکه در این مطالعه شیوه بازاریابی گل و گیاه استان با کشور پیشرو هلند و همینطور نقش تجارت الکترونیک در صادرات این محصول مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.اطلاعات این تحقیق از طریق تکمیل پرسشنامه از 34 تولیدکننده و صادرکننده گل و گیاه در سطح استان و همینطور منابع کتابخانهای، سازمانها و ارگانهای مربوطه،جمعآوری شده است.تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است.در تحلیل آماری از آزمونهای همبستگی،آزمون نسبتها و فرض t و آزمون رتبهبندی طیف لیکرت استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که 26 تولیدکننده گل و گیاه (5/76 درصد)فعالیت آنها صرفا تولیدی بوده و هیچگونه صادرات نداشتهاند.همچنین بیش از 70 درصد تولیدکنندگان شیوه تولید آنها به صورت سنتی بوده و درجه صنعتی بودن تولید آنها بسیار ضعیف است. در خصوص صادرات نیز تنها هشت تولیدکننده در چند سال اخیر صادرات داشتهاند که از این تعداد تنها دو صادرکننده،صادراتشان به صورت مداوم بوده است.ضمن اینکه غالب آنها محصولات خود را به صورت واسطه و غیر مستقیم به بازارهای جهانی عرضه میکنند.نتایج بررسی امکانات تجارت الکترونیک نیز نشان داد که 1/94 درصد از تولیدکنندگان از تجارت الکترونیک برای صادرات و فروش محصولات خود استفاده ننمودهاند و آگاهی کمی نیز از آن دارند. نتایج بررسی الگوی آمیخته بازاریابی نشان داد که از دیدگاه تولیدکنندگان و براساس امتیازبندی طیف لیکرت و درصد موافقت(پاسخهای زیاد و خیلی زیاد)متغیرهای محصول،مکان و کانال توزیع،فعالیتهای تشویقی و ترغیبی و قیمت به ترتیب اولویت قرار دارند.نتایج آزمون همبستگی نشان داد که سابقه صادرات،میزان تحصیلات،تجارت الکترونیک،تغییر شیوه تولید از سنتی به صنعتی و متغیرهای آمیخته بازاریابی همبستگی مثبت با صادرات دارند.نتایج آزمون فرضیه نیز نشان داد که با اطمینان 95 درصد هر سه فرض تحقیق تأیید میگردد.مقایسه تطبیقی شیوه تولید و بازاریابی صادراتی گل و گیاه استان با کشور پیشرو نیز نشان داد که درحالیکه تولیدکنندگان و صادرکنندگان هلندی شیوه تولید و صادراتشان به صورت کاملا پیشرفته است،شیوه تولید و بازاریابی تولیدکنندگان استان،سنتی و ابتدایی بوده و در مرتبه بسیار پائینی قرار دارند و از حد اقل امکانات برخوردار هستند. در پایان نیز براساس نتایج حاصله،پیشنهاداتی جهت بهبود صادرات و تولید گل و گیاه استان ارائه گردید.
خلاصه ماشینی:
"باتوجه به نتایج فوق و با فرض اینکه تولیدکنندگانی که درجه صنعتی بودن تولید آنها کم یا خیلی کم است را در گروه تولیدکنندگان سنتی قرار دهیم،میتوان عنوان کرد که بهطور متوسط نزدیک به 76/5 درصد(26 نفر) از تولیدکنندگان و پرورشدهندگان گل و گیاه مورد مطالعه استان از شیوه تولید سنتی استفاده میکنند.
همانگونه که قبلا بیان شد و در جداول قبل ملاحظه گردید غالب تولیدکنندگان گل و گیاه مورد مطالعه فعالیت خود را در چند سال اخیر آغاز کردهاند و سابقه فعالیت بالایی ندارند و اکثر آنان فروش خود را محدود به بازار داخلی کرده و بهندرت تولید آنها با هدف صادرات است به همین رو تعداد صادرکنندگان و سابقه صادراتی آنها پائین است.
جدول 16-استراتژی بازاریابی صادراتی گل و گیاه استان مازندران براساس الگوی آمیخته بازاریابی (تصویرتصویر) (تصویرتصویر) جمعبندی و ملاحظات باتوجه به نتایج حاصله،این واقعیت را باید پذیرفت که در تولید و بازاریابی گل و گیاه،همانند دیگر محصولات کشاورزی، تولیدکنندگان ما در مقایسه با تولیدکنندگان رقیب جهانی در مرتبه بسیار پائینی قرار دارند و از حد اقل امکانات برخوردار هستند و به همین رو بایستی انتظار داشت که علیرغم دارا بودن پتانسیلهای بالای تولید گل،تولیدکنندگان ما حضور بسیار کمرنگی در بازارهای جهانی داشته باشند و محصولات صادراتی آنها قابل رقابت با محصولات رقابتی کشورهای پیشروی رقیب در بازارهای جهانی نباشند.
به منظور بهبود فروش و بازاریابی گل و گیاه به خصوص در بازارهای خارجی و توسعه صادرات گل و گیاه ضروری است که راهکارهای موثری در جهت حل مشکلات و تنگناهای تولید و بازاریابی برداشته شود و برای این منظور میتوان راهکارهای اساسی زیر را مطابق با الگوی آمیخته بازاریابی در چهار مقوله محصول،قیمت،فعالیتهای تشویقی و ترغیبی،مکان و کانال توزیع پیشنهاد نمود: *محصول 1."