Abstract:
در این پژوهش ویژگیهای نحوی ساختارهای امری با معانی مجازی در زبان روسی و نحوۀ ترجمعه و بیان این ساختارها به زبان فارسی را بررسی میکنیم. در زبان روسی فرمهای دستوری میتوانند علاوه بر معنای اصلی در معانی فرعی و مجازی نیز به کار روند. وجه امری زبان روسی نیز از این امر مستثنی نیست. معنی اصلی وجه امری بر عملی دلالت میکند که درخواست شده است؛ یعنی گوینده از کسی برای انجام عمل درخواست کرده است. در زبان روسی وجه امری با از دست دادن معنی اصلی خود برای بیان معانی فرعی و مجازی، چون شرص انجام عمل، بایستگی، امکان انجام یک عمل، غیر منتظره بودن عمل و ... به کار میرود. در این تحقیق در صدد یافتن پاسخ به این پرسش هستیم که آیا ساختارهای امری با معانی مجازی به لحاظ نحوی در مقایسه با ساختارهای امر حقیقی از ویژگیهای نحوی خاصی برخوردار هستند و ارتباطی میان معنای مجازی و معنای اصلی امر در این ساختارها وجود دارد؟ در پژوهش حاضر به بررسی 11 معنی از مهمترین معانی مجازی فعل امر زبان روسی در قالب بیش از 60 مثال و نحوۀ بیان، ترجمه و ارائۀ
This study tries to examine the syntactic characteristics of imperative structures with figurative meaning in the Russian language and the manner of their translation and description in Persian. Grammatical forms in the Russian language، apart from their original meaning، can also be applied in auxiliary and figurative meanings. The imperative mood in this language is not exempted from this rule. The original meaning of imperative mood predicates to an action that has been requested i.e. when a person commands someone to do an action. The imperative mood in the Russian language، with giving away its original meaning، is applied for expressing various grammatical meanings such as action conditions، necessity، possibility to perform an action، unexpected action and so on. This research is aimed at finding an answer to this question، that whether such structures with figurative meanings have special syntactic characteristics، compared to the structures with direct meaning، and is there any relationship between direct and figurative meanings in these structures? In this article، we will analyze 11 most important figurative meanings of imperative constructions in the Russian language، embedded in more than 60 examples، and will study the most common methods of their translation into the Persian language. Analyzing the syntactic and grammatical characteristics of imperative constructions with figurative meaning in the Russian language and various methods of their translation into Persian، due to fundamental syntactic and structural differences of basic and target languages are the most important aims of this study
Machine summary:
در همة این تألیفات تنها به مفاهیم اصلی وجه امری پرداخته شده است و تاکنون در ایران دربارة 2 3желание долженствование 4 возможность 5 ирреальность معانی مجازی امر از روسی به فارسی ، تحقیق ، کتاب و مقالة مستقلی ارائه نشده است .
از آنجا که کاربرد وجه امری در معانی مجازی یکی از ویژگی های زبان روسی محسوب می شود و این معانی در زبان فارسی به طرق دیگری غیر از امر بیان می شوند، بدون اشراف به این معانی و شرایط نحوی که این معانی تحت آن شرایط ظاهر می شوند و تنها براساس فرم دستوری امری، نمی توانیم ترجمة درستی از این گونه جملات به دست آوریم ؛ بنابراین ضرورت بررسی دقیق معانی مجازی فعل امری زبان روسی و تطابق آنها با زبان فارسی احساس می شود.
در زبان فارسی برخلاف زبان روسی ، فعل امر نمی تواند بر لزوم انجام عمل دلالت کند و برای بیان مفهوم بایستگی در زبان فارسی از وجه التزامی استفاده می شود؛ بنابراین همانطورکه در ترجمه نیز می بینیم ، معمولا برای انتقال مفهوم بالا به زبان فارسی باید از کلمة «باید + مضارع التزامی » استفاده کنیم .
این جملات در زبان روسی با جملاتی که در آنها مفهوم لزوم انجام عمل با کلمات должен, нужно, надо بیان می شوند، مترادف هستند و استفاده از فعل امر با معنای بالا در ضربالمثل ها بسیار پرکاربرد است (٥٨٥ :٢٠٠٩ Слесарева).
در این گونه ساختارها، فعل امر بیشتر با ترکیب вот и همراه می شود و در نمود استمراری به کار می رود (٥٨٨ :٢٠٠٩ ,Слесарева).