Abstract:
مختار ابن ابی عبیده ثقفی یکی از شخصیتهای تاثیرگذار در نیمه دوم سدهی اول هجری است. او توانست با بهره گیری از شرایط متاثر از قیام و شهادت حسین بن علی (ع)نیروی بالقوهی خونخواهی آن امام بزرگوار را به سوی براندازی قدرت امویان در عراق هدایت کند و حتی برای مدتی هر چند کوتاه حکومت کوفه
مهمترین شهر عراق را به دست بگیرد. وی با دعوت شیعیان به امامت محمد بن حنفیّه و نیز کشیدن انتقام از قاتلین واقعهی کربلا مقبولیت بسیار زیادی را کسب نماید، ولی قدرت یابی مختار مصادف بود با افزایش نفوذ و اقتدار یکی دیگر از مدعیان خلافت به نام عبدالله به زبیر و سرانجام نیز اصطکاک میان دو فرد منجر به
افول ستارهی اقبال مختار در عرصه سیاست گردیده و با ورود مصعب برادر عبدالله بن زبیر به کوفه و حصاری و سرانجام کشته شدن مختار دولت مستعجل مختار نیز با خشونت و قساوت زیاد از سوی دشمن برچیده شد.
Machine summary:
"عواملی که باعث شد بسیاری از بزرگان عرب ساکن کوفه این شهر را ترک کرده و در بصره به مصعب بن زبیر بپیوندند به گونه ای که حتی فرمانده بزرگی چون ابراهیم بن مالک اشتر نیز با پیوستن به مصعب ضربهای کاری بر قیام مختار وارد آورد و اما اگر بخواهیم یک علت کلی و اساسی برای شکست مختار بیابیم این است که قیام مختار فاقد یک نظریه ی قوی و اساسی و مهم تر از همه آینده نگر بود مختار قیام خود را بر اساس خونخواهی از قاتلان حسین (ع) با ادعای داشتن اجازه و دست نوشته ای از سوی محمد بن حنیفه استوار کرده بود ادعایی که پس از پیروزی قیام و مجازات قاتلان دشت نینوا عملا تاریخ مصرف آن می گذشت چرا که برای مردم دخیل در قیام این پرسش اساسی به وجود آمده بود که برنامه ی مختار برای دوره پس از مجازات قاتلین اهل بیت پیامبر (ص) چیست و آیا مختار برنامه ای برای سپردن حکومت به یکی از اعضای خاندان علی (ع) را دارد یا نه؟ و انتقال حکومت چگونه خواهد بود؟ آیا کار به شورا واگذار خواهد کرد و یا وصیت و وراثت در بین خواهد بود؟ پرسشهایی از این دست باعث ایجاد شک و تردید در میان هواداران مختار گردید به گونهای که در آخرین لحظات زندگیاش به جز معدود کسانی که آنها هم بیشتر از موالی بودند کسی حاضر به جانفشانی برای او نگردید."