چکیده:
این پژوهش، با هدف بررسی اثربخشی الگوی طراحی آموزشی چهار مولفهای به صورت چندرسانهای در یادگیری موضوعات پیچیده اجرا شد. برای این منظور، از روش تحقیق شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون و گروه کنترل استفاده شد. جامعه تحقیق، شامل تمامی دانشآموزان پسر سال دوم متوسطه شهرکرج بود که از بین آنها 60 نفر با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شده و در سه گروه (یک گروه کنترل و دو گروه آزمایش) قرار داده شدند. در گروه کنترل، درس علوم تجربی به شیوه مرسوم و در گروههای آزمایشی یک و دو، به ترتیب همان مطالب درسی در قالب نرمافزار چندرسانهای معمولی طراحی شده توسط محقق و نرمافزار چندرسانهای طراحی شده با الگوی چهار مولفهای، به دانشآموزان ارایه شد. برای هر سه گروه، پیشآزمون و پسآزمون اجرا شد. ابزار جمعآوری اطلاعات، آزمون محققساخته بود که پایایی آن، 84/0 بهدست آمد. برای تحلیل دادهها از تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی شفه استفاده شد. یافتهها نشان داد که بین نمرات گروههای کنترل و آزمایش، تفاوت معناداری وجود دارد؛ بدین صورت که متغیر وابسته؛ یعنی، یادگیری دانشآموزان کلاس مبتنی بر چندرسانهای معمولی بهتر از گروهی که با روش مرسوم آموزش دیده بودند و نیز یادگیری دانشآموزانی که با روش مبتنی بر چندرسانهای طراحی شده بر مبنای الگوی چهار مولفهای، بهتر از گروه مبتنی بر چندرسانهای معمولی بود. با توجه به نتایج بهدست آمده، توصیه میشود، در آموزش موضوعات پیچیده از قابلیتهای چندرسانهایها و الگوهای طراحی آموزشی دقیقی مثل الگوی چهار مولفهای که برای آموزش موضوعات پیچیده ارایه شده است، استفاده گردد.
خلاصه ماشینی:
"نمونههای زیادی از مدلهای طراحی آموزشی وجود دارد که برای آموزش یادگیری پیچیده طراحی شدهاند: کارآموزی شناختی 3 ((Collins, Brown & Newman, 1989، چهار مت 4 (McCarthy, 1996)، رویدادهای آموزشی 5 (Andre, 1997)، حل مسأله مشارکتی 6 (Nelson, 1999)، سازندهگرایی و محیطهای یادگیری سازندهگرایی 7 (Jonassen, 1999)، یادگیری به وسیله انجام Multimedia Complex Learning Cognitive Apprenticeship MAT Instructional Episodes Collaborative Problem Solving Constructivism and Constructivist Learning Environments دادن 1 (Schank, Berman & MacPerson, 1999)، رویکردهای چندگانه درک و فهم 2 (Gardner, 1999)، میراث ستاره 3 (Schwartz, Lin, Brophy & Bransford, 1999) و مدل طراحی آموزشی چهار مؤلفهای 4 (van Merriënboer, Clark, & De Croock, 2002, van Merriënboer, 1997).
روش این پژوهش از نوع کاربردی میباشد و با توجه به هدف پژوهش؛ یعنی، بررسی میزان اثربخشی الگوی طراحی آموزشی چهار مؤلفهای مبتنی بر چندرسانهای بر یادگیری موضوعات پیچیده، در این پژوهش از روش شبهآزمایشی و از طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل استفاده شده است.
نتایج مقایسه جفتی گروههای آموزش دیده با نرمافزار چندرسانهای طراحی شده با الگوی طراحی آموزشی چهار مؤلفهای و روش تدریس مرسوم در نمرات یادگیری گروه اول گروه دوم تفاوت میانگین خطای استاندارد سطح معنیداری چندرسانهای چهار مؤلفهای روش مرسوم 95/2 435/0 001/0 همانطور که در جدول 6، نشان داده شده است، نتایج حاصل از آزمون شفه نشانگر آن است که تفاوت میان نمرات یادگیری گروه آموزش دیده چهار مؤلفهای با روش تدریس سنتی در سطح آلفای 05/0 معنیدار میباشد و فرض پژوهش مورد تأیید قرار میگیرد."