چکیده:
هرزبرگ معتقد بود عواملی که موجب رضایت میشوند با عوامل موجب نارضایتی، متفاوت هستند. البته یافتههای هرزبرگ با استفاده از روششناسی روایت رویدادهای مهم1[1]حاصل شده است. از این رو این امکان وجود دارد که نتایج پژوهش تحت تأثیر خطای اسناد به دست آمده باشد. بنابراین در این پژوهش برای دستهبندی مجدد عوامل انگیزاننده و بهداشتی از پرسشنامه استفاده شد. به این منظور یک شرکت فعال در زمینه تولید محصولات الکترونیکی که دارای دو مرکز تولیدی در تهران و شیراز است انتخاب شد و عوامل انگیزاننده و بهداشتی با استفاده از پرسشنامه تنگ و واحد اندازهگیری شد. 190 نفر از کارکنان (تهران 120، شیراز 70 نفر) پرسشنامهها را تکمیل و عودت دادند. نتایج آزمون تحلیل عاملی نشان داد میان عوامل نگهدارنده و انگیزاننده کارکنان تهران و شیراز تفاوتهای عمدهای وجود دارد. این تفاوتها در زمینه عاملهای ذکر شده در نظریه هرزبرگ نیز مشاهده میشود. به طور کلی برخی از عوامل انگیزاننده و بهداشتی بهویژه کارکنان شهر تهران در شکل متفاوت با نظریه هرزبرگ دستهبندی میشوند. علاوه بر این عوامل دوگانه هرزبرگ را میتوان به چهار عامل گسترش داد که در آن پول و امنیت شغلی دو عامل مستقل محسوب میشوند. همچنین پیشفرض هرزبرگ در خصوص استقلال عوامل نگهدارنده و انگیزاننده از یکدیگر مورد تأیید قرار نگرفت.
خلاصه ماشینی:
"از سوی دیگر یافته های اسمرک و پترسـون (٢٠٠٧) کـه بـا مشـارکت ٢١٨٠ کارمنـد یـک دانشگاه دولتی آمریکا و با استفاده از پرسشنامه انجام شد، نشان داد که یافته هـای پـژوهش بـه روش شناسی پژوهش وابسته است و یافته های آنان در مورد دسته بندی عوامل موجب رضـایت و نارضایتی با دسته بندی هرزبرگ متفاوت است [١٩].
علاوه بر این در میان کارکنان تهران ، چهـار عامـل پول ، شرایط کاری، سیاست های شرکت و ارتباط با سرپرست (که در مدل هرزبرگ عوامل نگه دارنده ذکر شده بودند) عوامل انگیزاننده و ارتباط با همکـاران ، یـک عامـل بهداشـتی است .
در خصوص فرضیه اول پژوهش ، استفاده از آزمـون تحلیـل عـاملی نشـان داد کـه عوامـل نگه دارنده و انگیزاننده را میتوان به چهار عامل گسترش داد که در آن پول و امنیت شـغلی دو متغیر مستقل از عوامل مطرح شده در نظریه هرزبرگ محسوب میشوند که این یافته بـا نتـایج پژوهش راتووت و اوگونالا که در تایلند انجام شده است ، همسو است .
علاوه بر این براساس یافته های هوس و ویگور در یک شـرکت مشـابه عوامـل موفقیـت و نفس کار- برای کارکنان شیراز- عامل انگیزاننده و همان عوامل بـرای کارکنـان دیگـر – شـهر تهران - عامل نگه دارنده است .
همچنین همـان گونـه کـه ایـن دو در پـژو هش هـای خـود ذکـر کرده اند، عامل موفقیت یک عامل نگه دارنده است و در گروه عوامل انگیزاننده قرار نمـیگیـرد که این یافته با نتایج پژوهش هیون و او (٢٠١١)- که با مشارکت افسران لجستیک و سـربازان واحد سرو غذا در ارتش کره انجام شده است -هم راستا است ."