چکیده:
احساس دلزدگی، تجربه شایعی است که آثار زیانبار آن روی یادگیری و عملکرد تحصیلی دانش آموزان در کانون توجه پژوهشگران قرار گرفته است. در این پژوهش، نقش علی صفات زیربنایی شخصیت و راهبردهای مقابله ای در تبیین دلزدگی تحصیلی بررسی شد. گروه مشارکت کنندگان مشتمل بر 718 دانش آموز (380 دختر و 338 پسر) از دبیرستان های شیراز بودند که به روش خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها نسخه کوتاه شده پرسشنامه ویژگی های شخصیتی گلدبرگ، مقیاس راهبردهای مقابله با دلزدگی تحصیلی و مقیاس دلزدگی مرتبط با کلاس و یادگیری به کار رفت. به منظور بررسی مدل از روش معادلات ساختاری و برای تعیین نقش میانجی گری راهبردهای مقابله ای، به طور همزمان از روش بوت استراپ و مراحل بارون و کنی در نرم افزار AMOS، استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که به استثنای توافق پذیری، دیگر عوامل شخصیتی دلزدگی تحصیلی را پیش بینی می کنند. راهبرد مقابله ای شناختی ـ اجتنابی تاثیر صفات وظیفه مداری و گشودگی تجربه را بر دلزدگی تحصیلی میانجی گری می کند. راهبرد رفتاری اجتنابی نیز تاثیر برون گرایی، وظیفه مداری و گشودگی را بر دلزدگی تحصیلی میانجی گری می کند. افزون بر این، بررسی شاخص های برازش، بیانگر تطابق مناسب مدل با مشاهدات بود. تلویحات یافته ها در پرتو مبانی نظری و تحقیقات پیشین، پایان بخش مقاله پیش رو است.
خلاصه ماشینی:
Holahan, Moos, & Schaefer مفهومسازی، چهار دسته راهبردهای مقابله ای «شناختی ـ گرایشـی»، «رفتـاری ـ گرایشـی»، «شـناختی ـ اجتنـابی» و «رفتاری ـ اجتنابی» شناسایی میشود که برای بیان نحوه مقابله با دلزدگی تحصیلی قابل استفاده است .
Vogel-Walcutt, Fiorella, Carper, & Schatz حساسیت به دلزدگی ٢٦ و فارمر و ساندبرگ (١٩٨٦) با مفهومسازی استعداد دلزدگی ٢٧ پیشگام این رونـد تحقیقـاتی بودهاند.
Bolger, & Zuckerman تحصیلی به عنوان متغیر درونزاد در نظر گرفته شده است .
٥٠-item International Personality Item Pool five-factor model (IPIP-BF) توافق پذیری و وظیفه مداری به ترتیب برابر ٠/٦٤، ٠/٦٣، ٠/٦٥، ٠/٧٨ و ٠/٦٠ به دست آمد، که همگی نشانگر پایایی قابل قبول این مقیاس میباشند.
در ارتباط با راهبرد رفتاری ـ گرایشی مقابله با دلزدگی تحصیلی، نتایج بیانگر این است که ویژگی شخصیتی برونگرایی به گونه ای مثبت و معنادار (٠٠٠٦>P , ٠/١٨ =β) و در مقابل ویژگی توافق پذیری به گونه ای منفی و معنادار (٠/٠٠٣ >P , ٠/١٢- =β) اسـتفاده از ایـن راهبـرد را پـیش بینـی مـیکننـد.
در زمینـه راهبـرد مقابلـه ای شناختی ـ اجتنابی، نتایج بیانگر این است که تنها دو ویژگی شخصـیتی وظیفـه مـداری (٠/٠٠٠١ >P ,٠/١٥- =β) و گشودگی نسبت به تجربه (٠/٠٢ >P ,٠/١٠- =β)، استفاده از راهبرد مقابله ای شناختی ـ اجتنابی را به صورت منفی و معناداری پیش بینی میکنند.
Boredom in free time: relationships with personality, affect and motivation for different gender, racial and ethnic student groups.
Personality & Individual Differences, 37, 1615–1627.
Personality & Individual Differences, 37, 1615–1627.
Personality & Individual Differences, 37, 1615–1627.
Journal of Social & Clinical Psychology, 30, 647–666.