چکیده:
یکی از مؤلفههای مهم نظام اداری هر کشور افشای فساد و سوءرفتارهای صورتگرفته در محیط کاری است. با اینکه عواملی همچون رهبری اقتدارگرا و حاکمیت فرهنگ سکوت کارکنان را به عدم افشای فساد ترغیب میکند، شجاعت اخلاقی آنان بر قصد برملا ساختن انحرافات بسیار تأثیرگذار است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر فاصلة قدرت بر قصد افشاگری کارکنان با نقش میانجی شجاعت اخلاقی است. این تحقیق از لحاظ هدف کابردی، از لحاظ نحوة گردآوری دادهها توصیفیـ همبستگی، و از نوع تحقیقات کمّی است. جامعة آماری تحقیق همة کارکنان شاغل در گمرک بندر شهید رجایی، به تعداد 420 نفر، بودند. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 200 نفر بود که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بود که پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ تأیید شد. برای تجزیهوتحلیل دادهها از مدلسازی ساختاری و نرمافزار AMOS استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیهوتحلیل دادهها نشان داد کارکنانی که به قدرت مدیران باور بیشتری دارند و آنان را در انجام دادن امور مبسوطالیه میدانند سکوت هوشمندانه را در پیش میگیرند و از صحبت کردن دربارة انحرافات پرهیز میکنند. همچنین، کارکنانی که شجاعت اخلاقی بالاتری دارند، بهرغم همة محدودیتها و احتمال آسیب دیدن، خود را به افشای فساد ملزم میدانند. سرانجام اینکه شجاعت اخلاقی میتواند بهرغم وجود فاصلة قدرت در سازمان به قصد افشاگری کارکنان بینجامد.
One of the most important parameters of any country's administrative system is the disclosure of corruption and misconduct in the workplace. Although factors such as authoritarian leadership and the dominance of silence culture encourage employees not to disclose corruption, their moral courage is very influential in their intention to expose deviations. The purpose of this research was to investigate the effect of power distance on the employee whistleblowing intention with the mediating role of moral courage. This quantitative research was applied in terms of purpose and descriptive-causal in terms of data collection and analysis. The statistical population of the research was all 420 employees employed in the customs center of Shahid Rajaee port. The sample size was calculated to be 200 based on Morgan table that were selected using simple random sampling. A questionnaire was used for data collection whose reliability was confirmed by Cronbach's alpha. Structural equation modeling and AMOS software were used to analyze the data. The results of the data analysis showed that employees who believe more in the power of managers and deem a complete freedom for them in doing their duties adopt smart silence and avoid talking about deviations. Moreover, despite all limitations and the potential for harms, employees with higher moral courage believe that it is incumbent upon them to disclose corruption. Finally, the mediating role of moral courage in the impact of power distance on disclosure intention was confirmed.
خلاصه ماشینی:
بنابراین هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر فاصلۀ قدرت بر قصد افشاگری کارکنـان بـا نقش میانجی شجاعت اخلاقی در گمرک بندر شهید رجایی بندرعباس بود.
ابزار گردآوری داده های تحقیق پرسشنامه بود؛ بدین ترتیب که برای سنجش متغیر فاصلۀ قدرت از هشت گزینه ـ شامل ارزش قائل بودن برای پیروی از آداب و رسـوم ، میزان امکان ابراز نارضایتی و مخالفت با مدیران از سوی کارکنان ، میزان تصمیم گیری افـراد در پست های بالا بدون مشورت با افراد در پست های پایین ، میزان پاسـخگویی مـدیران بـه سؤالات افراد در پست های پایین ، میزان موافقت مدیران با تصمیمات افـراد در پسـت هـای پایین ، میزان تفویض وظایف مهم به افراد در پست های پایین ، میزان احترام گذاشتن افراد به سرپرستان ، میزان ممانعت افراد بالادست از ایجاد تعاملات اجتماعی میان افراد پایین دسـت سازمان ـ برگرفته از تحقیق جین و جین (٢٠١٨) و برای سنجش متغیر شـجاعت اخلاقـی از پنج گزینه ـ شامل حمایت از اهداف عادلانه و مشروع ، حمایت از افرادی کـه بـیقـانونی و بیانصافی را سرزنش میکنند حتی با وجود قربانی شـدن ، اقـدامات عادلانـه و مشـروع بـا وجود عدم محبوبیت میان دوستان یا افراد مهم سازمان ، عدم اقدام به فعالیت های غیرقانونی و غیرمنصفانه حتی با وجود حمایت شدن از سوی افراد مهم سازمان ، ترجیح عدم پیشرفت به سبب حفظ قوانین و رعایت انصاف حتی با وجود سرزنش دوستان ـ برگرفتـه از تحقیـق مای ١ و همکارانش (٢٠١٤) و برای سنجش متغیر قصد افشـاگری کارکنـان از پـنج گزینـه ـ شامل در نظر گرفتن افشاگری به منزلۀ عملی اخلاقی از سوی کارمندان ، میـزان حمایـت و قدردانی مافوق از افشاگر، میزان شجاعت افراد برای افشاگری، میزان ارائۀ پاداش های مادی و غیرمادی به افراد افشاگر، وجود فرایندهای امن برای افشـاگری در سـازمان ـ برگرفتـه از تحقیق لیو٢ و همکارانش (٢٠١٥) استفاده شد.