چکیده:
پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی تفویض اختیار مدیران در فرهنگ اسلامی انجام پذیرفته است. روش تحقیق کیفـی بود که از رویکرد تحلیل مضمون به منظور استخراج مضامین مورد نیاز از منابع دینی مرتبط با تفویض اختیار اسـتفاده شـده اسـت. جامعة آماری این تحقیق شامل کتب دینی (قرآن کریم و نهج البلاغه) و جستوجوی واژة تفویض اختیار و مترادفات آن در آیات و روایات بود که تحلیل مضمون شد تا اینکه شبکة نهایی مضامین شکل گرفت. جهت محاسبة پایایی از روش پایایی باز آزمون و برای بررسی روایی از ضریب نسبی روایی محتوا (CVR) و شاخص روایی محتوا (CVI) استفاده شد. بر این اساس، با استفاده از تحلیل مضمون، 82 مضمون پایه و 20 مضمون سازماندهنده و 7 مضمون فراگیر شناسایی شد. مضامین اصلی در قالب مفاهیمی مانند تناسب مسئولیت و توانایی، نظارت و مراقبت، حسابرسی و حسابخواهی، عدم سلب مسئولیت از سطوح بالاتر، مسئولیتخواهی، و پاسخگویی شکل گرفت. در نتیجه، یک مدیر زمانی اثربخش خواهد بود که علاوه بر تفویض اختیار بر عملکرد کارکنان نظارت همراه با محاسبه و نیز مؤاخذه و تشویق داشته باشد.
The aim of this study was to design a model for delegating managers' authority in Islamic culture. The research method of the present study is qualitative and based on the content analysis approach in order to extract the required themes from religious sources related to the delegation of authority. the data were extracted from the religious books (Quran and Nahj al-Balaghah). To calculate reliability, the open-ended reliability method was used and to evaluate the validity, the relative content validity coefficient (CVR) and content validity index (CVI) were used. In the first stage, descriptive coding was done as basic themes, and in the interpretive coding stage, basic organizing themes were classified. The last step was to determine the overall theme, which includes all of the aforementioned themes. Using theme analysis, 82 basic themes, 20 sub-themes, and 7 main themes es were extracted. The main themes were formed in the form of concepts such as the proportion of responsibility and ability, supervision and care, auditing and accountability, Lack of responsibility from higher levels, accountability, and responsibility. As a result, it will be effective that in addition to delegating authority over the manager's performance, she also supervises with calculation and participates in impeachment.
خلاصه ماشینی:
در وضعیت کنونی سازمان ها ترس از انتقاد و سرزنش یا از دست دادن کار به واسطۀ اتخاذ تصمیم های نادرست (زینلی و دوستیپور، ١٣٩٥: ٢)، نبـود انگیـزه برای قبول مسئولیت سنگین تر، و نداشتن اعتمادبه نفس کـافی از عواملی است که تمایل مدیران را برای قبول تفویض اختیار و مسئولیت بیشتر تحت الشعاع قرار میدهد (١ :٢٠١٩ ,Alzeyadat &Rumman ).
نخست اینکه به لحاظ نظری تاکنون پژوهشی با عنوان تفویض اختیار مدیران با رویکرد دینی انجام نشده است و این پژوهش میتواند به افزایش نگرش و بینش و بهبود در حوزة مدیریت کمک شایانی کند.
زیرا لازمۀ هدایت سازمان های امروزی در کشورهای اسلامی تجهیز مدیران به اصول مدیریت اسلامی و به طور ویژه تفویض اختیار به کارکنان بر اساس آموزه ها و متون اسلامی است .
Haselhuhn روش و ابزار تحقیق پژوهش حاضر یک پژوهش کیفی است که در آن ، با استفاده از تحلیل مضمون ، کتب دینی، به ویژه قرآن کریم و نهج البلاغه ، و احادیث معتبر مرتبط با موضوع تفویض اختیار مطالعه شدند که منجر به شناسایی مؤلفه های تفویض اختیار مدیران بر اساس فرهنگ اسلامی شد.
با عنایت به آنچه بیان شد، این پژوهش توانست مهم ترین مؤلفه های تفویض اختیار مدیران را با استفاده از کتب دینی ، به ویژه قرآن کریم و نهج البلاغه ، و احادیث معتبر با روش تحلیل مضمون واکاوی کند و به ٧ مؤلفۀ اصلی دست یابد؛ شامل تناسب مسئولیت با توانایی، آزمایش افراد، نظارت و مراقبت ، مسئولیت خواهی، حسابرسی و حساب خواهی، عدم سلب مسئولیت از سطوح بالاتر، پاسخگویی.