چکیده:
«سکه شناسی» به عنوان دانش شناخت،بررسی و تبیین ویژگی های شکلی و ماهوی نقود ملموس، از علوم جدیدی می باشد که طی دهه ها ی اخیر، مورد توجه ویژه ی پژوهشگران ایرانی قرار گرفته و از این رهگذر، آثار برجستهای در باب معرفی مسکوکات تاریخی کشور نگارش یافته است. در این میان، کتابهای تالیفشده پیرامون سکههای مضروب از دورهی صفوی به بعد،متنوعتر هستند. بی شک یکی از مهمترین آثار مزبور،کتابی با عنوان »سکههای مسی ایران، فلوس دورههای صفوی تا قاجار« میباشد که در سال ۱۳۹۱ش به قلم »بهرام علاءالدینی« نگارش شده است.نگارندگان این پژوهش درصدد هستند که با رویکرد توصیفی – تحلیلی، جوانب علمی و تحقیقاتی اثر مذکور را بررسی نموده تا به این پرسش اصلی پاسخ دهند که مهمترین خصوصیات مثبت و منفی این کتاب، شامل چه مواردی می باشند؟ یافتههای این مقاله نشان می دهد که بهرام علاءالدینی بهواسطهی برخورداری از تجربیاتی چندینساله در سکهشناسی، موفق به نگارش کتابی مرجع دربارهی مسکوکات مسین چکشی ایران طی دورهی تاریخی معاصر شده که از امتیازاتش، معرفی فلوسهای متنوع مضروب در تقریبا ۵۰مورد از دارالضربهای ایران،درج اوزان دقیق مسکوکات و تالش متعهدانه ی نویسنده در راستای خوانش صحیح مندرجات آنها است. با این حال، بی اعتنایی عالءالدینی به امر ضروری ارجاع-دهی علمی، عدممعرفی سکه های مسین برخی از شهرهای جنوبی کشور همچون »کنگان« و »لنگه« و نهایتا اتکای بیش از حد نویسنده به مجموعه ی شخصی خود و غفلت او از منابع معتبری مانند کتابهای »انتشارات کراوس« و گنجینه های «انجمن سکه شناسی آمریکا »و »موزهی آشمولین« دانشگاه آکسفورد، اصلی ترین نقیصه های اثر وی هستند.
Numismatics"defined as the knowledge,study,and explanation of the structure and essence of tangible currencies, is one of the emerging sciences that has received special attention from Iranian researchers, particularly in recent decades,and prominent works on the introduction of the country's historic coins have been written as a result of their efforts.Among these works, the books written about coins minted from the Safavid period onwards are the most varied. One of the most important of these publications is "Persian Copper Coins, From Safavids to Qajars"written by Bahram Alaedini in 1391SH.The authors of this research are trying to investigate the scientific and research aspects of the mentioned work with a descriptive-analytical approach to answer the main question that what are the most important positive and negative features of this bookAccording to our research,Bahram Alaedini,due to his many years of numismatic experience,has succeeded in writing a reference book about the Iranian hammered coinage during the contemporary historicalperiod.The advantages of this book are as follows: Introducing the various coins minted in approximately 50Iranian mints, recording the exact weight of the coins as well as the author's diligent effort to correctly read the contents of the coins.However, there are some flaws in Alaedini's book, including the following:The author's disregard for the serious matter of scientific reference, his failure to refer to the copper coins of some southern cities such as"Kangan"and"Lengeh"and finally the author's overreliance on his personal collection and neglect of reliable sources such as books published by"Krause Publications",collections of the"American Numismatic Society"and the"Ashmolean Museum"at OxfordUniversity.
خلاصه ماشینی:
نگارندگان این پژوهش درصدد هستند کـه بـا رویکـرد توصـیفی-تحلیلـی، جوانـب علمـی و تحقیقـاتی اثـر مذکور را بررسی کنند تا به این پرسش اصلی پاسخ دهند کـه مهـم تـرین خصوصـیات مثبـت و منفـی ایـن کتـاب ، شامل چه مواردی است ؟ یافته های این مقاله نشان می دهد که بهرام علاءالدینی بـه واسـطۀ برخـورداری از تجربیـاتی چندین ساله در سکه شناسی، موفق بـه نگـارش کتـابی مرجـع دربـارة مسـکوکات مسـین چکشـی ایـران طـی دورة تاریخی معاصر شده که از امتیازاتش ، معرفی فلوس های متنوعِ مضروب در تقریبـاً پنجـاه مـورد از دارالضـرب هـای ایران ، درج اوزان دقیق مسکوکات و تلاش متعهدانۀ نویسنده در راستای خوانش صـحیح منـدرجات آن هاسـت .
گرچـه نبایسـتی ایـن نکتـه را از نظـر دور داشـت کـه علاءالدینی از جلد نهم فهرست سکه های اسـلامی مـوزة آشـمولین (منتشـره در سـال ٢٠٠١ میلادی) به عنوان یکی از منابع به کارگرفتۀ خود نام مـیبـرد کـه البتـه نبایـد منـدرجات ایـن کاتالوگ را با اطلاعات جامع مضبوط در اسـناد مجموعـۀ مزبـور قیـاس کـرد، زیـرا کـاملاً واضح است که کتاب مذکور، به منظور معرفی عمـوم مسـکوکات اسـلامی تـدوین شـده و بنابراین ، به شناساندن تخصصی مسکوکات ایرانی موجود در گنجینۀ آشمولین نمیپردازد و برای آگاهی از کمّ و کیف فلوس های کشور که در این مکان نگهداری میشـوند، یـا بایـد حضوراً به خزانۀ موزة نامبرده مراجعه کرد و یا بایستی به اطلاعات مندرج در پایگاه اینترنتی این مجموعۀ تاریخی نظر افکند که علاءالدینی بـه هـیچ کـدام از ایـن دو عمـل دسـت نـزده اسـت .