چکیده:
با وجود تصویب آییننامهها و تلاشهای پراکندهای که در زمینه نظارت بر مراحل تدوین و اطلاعرسانی پایاننامههای تحصیلی دانشگاههای کشور صورت میگیرد،باز هم متناسب با جایگاه و ارزش حقیقی این منابع علمی و در قیاس با هزینهها و بار مالی که بر ساختار تحقیقات کشور دارد،این پایاننامهها تاکنون مورد بهرهبرداری درستی قرار نگرفتهاند.دانشجویان و محققانی که به منظور تهیه منابع مرتبط با موضوع پژوهش خود،یا مصائب یافتن این نوع مدارک و سپس دسترسی به آنها آشنا هستند،در اینباره اتفاق نظر دارند.برطرف کردن این نقص،به ویژه از حیث اطلاعرسانی آثار،در شرایط کنونی که دورههای تحصیلات تکمیلی به لحاظ کمی چندین برابر گذشته شدهاند،اهمیت مضاعفی دارند.از رهگذر یک برنامهریزی چند ساله،اخیرا رشته زبانشناسی در کشور به عنوان یکی از معدود رشتههای علوم انسانی از گرداب این خطر با موفقیت جسته است واینک خود میتواند الگویی برای سایر رشتههای دانشگاهی کشور باشد.این مقاله به بهانه انتشار کتاب چکیده پایاننامههای حوزه زبان و زبانشناسی تهیه شده است.در سال اصلاح الگوی مصرف،تهیه کتابشناسیهای موضوعی جامع به منظور معرفی سریع و موثق کلیه رسالههای مرتبط با دانشگاههای دولتی و آزاد و پیشگیری از انجام پژوهشهای موازی به عنوان پیشدرآمد نهضت علمی کشور قویا توصیه میشود.
خلاصه ماشینی:
"سؤال اینجاست که آیا در حال حاضر چنین شرایط و تناسبی در گروههای آموزشی مشهود است یا اینکه ظرفیتسازی مناسبی از این حیث صورت نگرفته است و در نتیجه جمعیت جدید با همان امکانات قدیم،گذران امور میکنند؟آیا به فرض،یک گروه آموزشی مرکب از هفت عضو هیئت علمی که سالانه حد اکثر 03 تا 53 رساله کارشناسی ارشد و دکتری را هدایت میکنند،به راستی میتواند یکباره از عهده راهنمایی و مشاوره سالانه 05 تا 06 رساله برآید؟این آمار،بدون احتساب رسالههای احتمالی اعضای هیئت علمی در سایر مراکز آموزشی است!آیا در صورت تداوم چنین وضعیتی،بدیهیترین پیامد حاصل،کاهش امکان نظارت کیفی بر آثار تألیفی نخواهد بود؟ تبیین وضع موجود الف)مشکلات تدوین رساله آنچه امروز برای بیشتر کسانی که دستی در امور تحصیلات تکمیلی دانشگاهها دارند، مبرهن به نظر میرسد نظارت جدی نداشتن وزارت متبوع و واحدهای تابع بر مراحل تدوین رسالههای دانشگاهی و متعاقبا اطلاعرسانی فراگیر آنهاست که گاه موجب ارائه آثار میانمایهای در این عرصه میشود؛به دفعات شاهد این موارد در کتابخانههای دانشگاهی هستیم:پژوهشگرانی برای دستیابی به رسالهای که ظاهرا آن را همراستا با موضوع موردنظر خود تشخیص داده است،با زحمات و پس از طی مراحل اداری جهت دسترسی به اصل رساله،با پایاننامهای مواجه میشود که پس از تورقی سریع،آن را درحد کفایت و متناسب با نیاز خود و منطبق بر هنجارهای متعارف رسالهنویسی نمیبیند و اندکی بعد با ناامیدی کتابخانه را با طرح سؤالی در ذهن ترک میکند که چگونه استادان دستاندرکار در این دانشگاه،به چنین رسالهء فاقد معیارهای صوری و ارزشهای محتوایی لازم،مجوز دفاع دادهاند!"