چکیده:
سبکشناسی زبانی از رویکردهای نوین زبانشناسانه در بررسی متون است که شیوه بیان متمایز در هر متن را تحلیل میکند و هدف و تأثیر آن را بررسی میکند. در این دانش فرض است که هر متن مختصات زبانی متمایزی دارد که از سویی به آن فردیت میبخشد و از سوی دیگر آن را به دیگر متون پیوند میدهد. از دیدگاه سبکشناسانه، متون بنا به مختصات همگرایی که دارند در دستههای قابل تشخیصی، یعنی در چارچوب گونههای متون، کنار هم مینشینند و با نوعی خطچین از یکدیگر متمایز میشوند. از آنجا که ترجمه نوشتاری نیز پدیده متن را در دستور کار خود دارد و عملا متنی را از یک زبان به زبان دیگر منتقل میکند، از دیدگاه سبکشناسی میتوان ترجمه را بازسازی مختصات زبانی متن مبدأ در قالب عناصر زبان مقصد بهطور نسبی دانست. بر مبنای رویکرد سبکشناسی لایهای که مختصات متن را در پنج لایه آوایی، واژگانی، نحوی، معنایی و کاربردی مطالعه میکند، در مقاله پیش رو بر لایه واژگانی متن حدیث، بهعنوان بخشی از گونه متن دینی، تمرکز میشود و پنج محور از مختصات واژگانی سبکساز در متن حدیث به دست داده میشود. سپس نحوه بازسازی این پنج محور در زبان فارسی بررسی میگردد و چالشها و راهکارهایی که این فرآیند پیش رو دارد مطالعه میشود. در این مطالعه، نمونههایی از احادیث کتاب بحار الانوار بهعنوان شاهد بحث تحلیل
خلاصه ماشینی:
"٥-٣- چالش و راهکار چالشی که ترجمه حدیث برای حفظ واژگان ارجاعی به رمزگان فقه در زبان فارسی پیش رو دارد، از آن جا نشأت میگیرد که رمزهای ارجاعی واژه هایی عربی هستند که در رمزگان فقه کارکرد اصطلاحی یافته اند، بنابراین به سبب عربی بودنشان در جمله حدیث با واژه های عربی دیگر همنشین میشوند و افزون بر دلالت اصطلاحیشان ، دلالت معنایی خود در محور جمله را نیز حفظ میکنند؛ در صورتی که اگر این رمزها به فارسی ترجمه شوند، دلالت معناییشان در محور جمله حفظ میشود اما دلالت اصطلاحیشان از دست میرود: مثلا اگر «إنمانهی عنهانهی إعافة » این گونه ترجمه شود که «تنها در این حد از آن ها نهی کرد که موجب خودداری شود.
علیرغم این که در واژه گزینی برای ترجمه چنین احادیثی، سلیقه و ذوق مترجم عامل تعیین کننده است و لذا میتوان ترجمه های گوناگونی به دست داد که توازن واژگانی حدیث را در فارسی به شکل های گوناگون بازساخته باشند، اما به هر شکل ، مسئله ای که در ترجمه چنین احادیثی برجسته است ، بازسازی مؤلفه توازن واژگانی به عنوان یک مؤلفه سبک ساز با کارکرد سبکی ویژه خود است ؛ هرچند اولویت بخشی به این مؤلفه لفظی باعث شود مترجم گاه از معانی صریح و متعارف بعضی واژه ها به سوی معانی ضمنی و دور آن ها گذر کند."
کلیدواژه ها:
ترجمه
،
بحار الانوار
،
بینامتنیت
،
سبکشناسی لایهای
،
لایه واژگانی
کلید واژه های ماشینی:
بازسازی مختصات واژگانی سبک
،
حدیث
،
واژه
،
فارسی
،
سبک
،
متن
،
متون حدیث
،
بازسازی مختصات واژگانی سبکساز
،
ترجمه متن حدیث به فارسی
،
ترجمه