چکیده:
در رویکرد نوین به رهبری در مدرسه»ء به جای رهبر واحد» صحبت از رهبران است و به جای تمرکر
قدرت» به توزیع قدرت در مدرسه اهمیت میدهد. این شیوة نوین با عبارت «رهبری توزیع شده»
اشتهار یافته است. علاوه بر فواید و پیامدهای زیادی که رهبری توزیع شده برای مدیران و مدرسه دارد.
پژوهشگران تاکید زیادی به پیامدهای مرتبط با معلمان داشتهاند. اما در این تلاشهای پژوهشی.
علیرغم اهمیت بالاء توجه زیادی به پیامد «رفتار شهروندی سازمانی» نشده است. پژوهش توصیفی
حاضر با درک این ضرورت به بررسی نقش رهبری توزیع شده در این پیامد مهم پرداخته است.
نمونهای معرف متشکل از ۳۶۰ معلم و ۵۲ مدیر مدارس ابتدایی شهر کرج به ترتیب پرسشنامههای
«رهبری توزیع شده» و «رفتار شهروندی سازمانی معلمان» را تکمیل کردهاند. در بررسی پایایی از
«آلفای کرونباخ» و در بررسی روایی سازه پرسشنامهها از «تحلیل عاملی تاییدی) استفاده شد. برای
پاسخ به سوالات پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه (مدل استاندارد) استفاده
شد. نتایج نشان میدهد که تمامی ابعاد پنج گانه رهبری توزیع شده ضمن داشتن رابطه مثبت و معنادار
با ابعاد پنجگانه رفتار شهروندی سازمانی» تمامی آنها را نیز به صورت معناداری تبیین میکنند.
یافتههای این پژوهش اهمیت رهبری توزیع شده و پیامد آن رفتار شهروندی سازمانی معلمان را مورد
تاکید قرار میدهد. در فرجام پیشنهاداتی برای سیاستگذاران؛ مدیران؛ معلمان و پژوهشگران مطرح شده
است.
خلاصه ماشینی:
بر این اساس مسئله عمده پژوهش این است که آیا رهبری توزیع شده بـه عنـوان رویکرد نوین رهبری در مدرسه می تواند تبیین معناداری از رفتـار شـهروندی سـازمانی معلمان داشته باشد.
Somech & Ron جدول (١)توصیف متغیرهای پژوهش (به تصویر صفحه مراجعه شود.
بعد دیگر رفتار شهروندی سازمانی ، وظیفه شناسی معلمان می باشد که نتـایج تحلیـل رگرسیون برای این بعد نیـز حـاکی از آن اسـت کـه (٠١٣٣=R٢) درصـد از واریـانس وظیفه شناسی معلمان توسط ابعاد رهبری توزیـع شـده بـه صـورت معنـادار (٠٠٥>P، ١١/٠٢=[٣٥٤، ٥]F) تبیین می شود.
بنابراین در پاسخ به سؤال دوم این پژوهش این نتیجـه حاصـل مـی شـود کـه ابعـاد رهبری توزیع شده تمامی ابعاد رفتار شهروندی سازمانی معلمان را به صورت معنـاداری تبیین می کنند.
برای مثال در پژوهش اسمیت ١(٢٠٠٧) با عنوان «میزان درگیری معلمـان در ابعاد چهارگانه رهبری توزیع شده » در مدارس یکی از شهرهای گرجستان انجـام داد بـه این نتیجه رسید که از منظر معلمان بعد مأموریت ، چشم انداز و اهداف بیشـترین و بعـد تجارب رهبری کمترین شمول را در مدارس مورد مطالعه داشته است .
در پاسخ به سؤال اول پژوهش این نتیجه حاصل شد که بـین ابعـاد رهبـری توزیـع شده و ابعاد رفتار شهروندی سازمانی معلمان همبستگی مثبت و معنـاداری وجـود دارد.
اما پاسخ به سؤال دوم پژوهش نتایج نشان می دهد که هر پـنج بعـد رهبـری توزیـع شده تبیین معناداری از هر پنج بعد رفتار شهروندی سازمانی معلمان داشته انـد کـه ایـن یافته را می توان با توجه به به دست آمدن رابطه معنادار در پاسخ بـه سـؤال اول ممکـن دانست .