بازشناسی جایگاه فراموش ‌شدۀ هوش ‌هیجانی در آموزش عالی مقاله

چکیده:

با توجه به نقش و جایگاه اساسی هوش­ هیجانی در رشد فردی و کسب صلاحیت‌ها و توانمندی‌های اجتماعی، این تحقیق کوشیده است تا وضعیت موجود هوش ­هیجانی و مؤلفه‌های پانزده‌گانۀ آن را در میان دانشجویان مورد بررسی قرار دهد. به همین منظور، 370 دانشجو از دانشکده‌های چهارگانۀ دانشگاه کاشان (علوم انسانی، علوم پایه، مهندسی، معماری و هنر) با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامۀ «بار ـ آن»  است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از شاخص‌های آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس یک سویه و آزمون t مستقل) استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که دانشجویان بالاترین میانگین را در مؤلفۀ مسئولیت‌پذیری و پایین‌ترین آن را در مؤلفۀ خودابرازی دارا هستند. در عین حال، میان دانشجویان دانشکده‌های چهارگانه در برخی از مؤلفه‌های هوش ­هیجانی یعنی خودشکوفایی، همدلی، روابط بین فردی و واقع‌گرایی تفاوت معناداری مشاهده شد. همچنین، به رغم عدم وجود تفاوت معنادار بین دانشجویان دختر و پسر در نمرۀ کل هوش ­هیجانی، میان آنان در برخی از مؤلفه‌های هوش هیجانی یعنی همدلی، مسئولیت‌پذیری اجتماعی، روابط بین فردی و واقع‌گرایی تفاوت معنادار ملاحظه شد که این تفاوت به نفع دانشجویان دختر است. از سوی دیگر، این پژوهش، با استناد به مطالعات و بررسی‌های انجام‌گرفته و خلأ‌ها و کمبودهای شدیدی که دانشجویان به عنوان افراد فرهیختۀ بزرگسال، از نظر قابلیت‌ها و مهارت‌های هوش ­هیجانی با آن مواجه هستند و نیز در جهت بازشناسی اعادۀ جایگاه هوش­ هیجانی پیشنهاد شده است که این حوزه باید از شکل یک برنامۀ درسی پوچ (عقیم) خارج و در قالب برنامه‌های درسی رسمی آموزش به رسمیت شناخته شود.

خلاصه ماشینی:

از سوي ديگر، اين پژوهش ، با استناد به مطالعات و بررسيهاي انجام گرفته و خلأها و کمبودهاي شديدي که دانشجويان به عنوان افراد فرهيختۀ بزرگسال ، از نظر قابليت ها و مهارت هاي هوش هيجاني با آن مواجه هستند و نيز در جهت بازشناسي اعادٔە جايگاه هوش هيجاني پيشنهاد شده است که اين حوزه بايد از شکل يک برنامۀ درسي پوچ (عقيم ) خارج و در قالب برنامه هاي درسي رسمي آموزش به رسميت شناخته شود. com ** عضو هيئت علمي گروه علوم تربيتي دانشگاه کاشان *** کارشناسي ارشد رشتۀ برنامه ريزي درسي مقدمه در قلمرو آموزش و پرورش و در اکثر نظام هاي آموزشي تا مدت هايي مديد اين تصور و نگرش حاکم بوده است که سطح موفقيت و پيشرفت فراگيران درعرصه هاي مختلف زندگي صرفا به هوش شناختي ١ آنان که غالبا از طريق شاخصي کمّي به نام بهرٔەهوشي ٢ اندازه گيري و گزارش ميشود، بستگي دارد. براي اصلاح برنامه هاي درسي آموزش عالي در حوزٔە هوش هيجاني چه راهکارهايي ميتوان ارائه کرد ؟ روش پژوهش در اين پژوهش ، جامعۀ مورد مطالعه شامل کليۀ دانشجويان دختر و پسر مقطع کارشناسي دانشگاه کاشان (سال تحصيلي ٨٨ - ٨٧) است . Abisamra , Nada Salem (2000) » Emotional intelligence and academic achievement« Available at : http://www. »Emotional intelligence : A new student development model«.

کلیدواژه ها:

آموزش عالی ، هوش ، برنامه درسی ، هوش هیجانی ، برنامه درسی پوچ

کلید واژه های ماشینی:

هوش هیجانی ، دانشجویان ، آموزش عالی ، مؤلفه‌های هوش هیجانی ، انحراف معیار متغیر هوش هیجانی ، روابط بین‌فردی و واقع‌گرایی ، هوش هیجانی در میان دانشجویان ، مهارت ، هوش هیجانی دانشجویان دانشکده‌های علوم ، اجتماعی