چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی مولفه های آموزش فرهنگ شهروندی برای دانش آموزان دوره راهنمایی با تاکید بر دو حیطه شهروند الکترونیک و آموزه های دینی به روش توصیفی پپمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 4 و دانشگاه های دولتی یزد، اصفهان، تهران، مشهد و شیراز در رشته های علوم تربیتی، جامعه شناسی و روانشناسی و بالغ بر 283 نفر بوده است. از بین جامعه آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی در نرم افزار اکسل تعداد 103 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر پرسشنامه محقق ساخته تدوین مولفه های فرهنگ شهروندی در دو حیطه فوق با مقیاس 5 درجه ای لیکرت بوده است. برای تعیین روایی ابزار پژوهش از روایی صوری، محتوایی و سازه استفاده گردید. اعتبار ابزار اندازه گیری با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ معادل 0.95 برآورد شد که حاکی از اعتبار بالای ابزار اندازه گیری است. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی شامل (میانگین، انحراف معیار، واریانس) و آمار استنباطی شامل تحلیل عاملی، آزمونt تک متغیره، آزمون خی دو و آزمون تعقیبیLSD برآورد گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بعد شهروند الکترونیک دارای 15 زیر مولفه است که از این میان «آشنایی با طریقه مقابله با رفتارهای نابهنجار و خشونت های الکترونیکی» با بار عاملی 0.63 بیشترین ضریب و مولفه« فرهنگ یادگیری از طریق شبکه » با بار عاملی0.4 کمترین مقدار را به خود اختصاص داده است. در بعد آموزه های دینی مولفه «صداقت» با بار عاملی 0.70 و مولفه «بهداشت فردی» با بار عاملی 0.343 به ترتیب با بیشترین و کمترین ضریب از سایرمولفه متمایز شده اند. در ابعاد جمعیت شناختی بین نظرات پاسخگویان تفاوتی مشاهده نگردید.
The present study investigates the instruction of the citizenship culture emphasis on religious teachings and e-citizenship. components to the Guidance School students with the sample of the of 283 faculty members of district 4 Islamic Azad University and that of public universities in Yazd، Isfahan، Tehran، Mashhad and Shiraz which were Humanities science، sociology and psychology professors. 103 were chosen for the using random sampling method. A questionnaire with a 5-degree Likert scale was used as the data collection method. ace and content validity were used to determine the validity of the study. The 0.95 ignificance of the measurement tools were calculated through Cronbach's alpha oefficient which indicates a high significance of the tools. The Data analysis procedure ncluded two levels of descriptive statistics (mean، standard deviation، and variance) and nferential statistics، included factor analysis، T، KR21(x^2) and LSD tests. The results of the study showed that regarding the dimension of electronic citizen، the components of “getting to know how to confront abnormal behaviors and electronic violence” (with a significance of 0.636)، “getting to know how to protect authors? rights and the consequences of rule violations” (with a significance of 0.635) and “how to learn usingnetworks” (with a significance of 0.440) again had the highest and the lowest coefficients. In the religious teachings dimension، the component of honesty (with a significance of 0.70) and “individual hygiene” got the highest and the lowest coefficients. No significant differences found in answers to other demographical dimensions.
خلاصه ماشینی:
"در تعریف شهروند الکترونیک دارا بودن سواد کافی،تمایل و اعتماد به استفادهاز فن آوری اطلاعات و به طور کلی فرهنگ استفاده از خدمات این فن آوری به عنوان اصول شهروندی الکترونیکی مد نظر قرار می گیرد؛ افزایش بهره وری در ارائه خدمات شهری ،بهبود کیفیت خدمات شهری ،حذف دیوانسالاری و ارائه خدمات یک مرحله ای، اطلاع رسانی دقیق و کامل، افزایش نقش مشارکتی مردم در تصمیم سازی و تصمیم گیری های شهری، عدالت در ارائه خدمات، نظارت بر عملکرد سازمانها، شفافیت و کاهش رشوه خواری، افزایش رفاه مردم، حفظ محیط زیست، صرفه جویی در وقت و انرژی، کاهش معضلات اجتماعی و کار E-procurement E-participation Electronic voting Electronic services delivery E-democracy E-Authentication United Nations Department of Economic and Social Affairs آفرینی به عنوان مزایای شهر و شهروندی الکترونیک و رفتار هایی نظیر ورودبه حریم خصوصی افراد، خشونت ها و اعتیاد های اینترنتی، شکل گیری هویتکاذب از جمله آسیب های آن به شمار می رود (قلی زاده و نوروزی، 1389).
توجه به مولفه های اصلی و سازه های بنیادین هر فرهنگ برای تدوین محتوا و به تبع آن آموزش اثر بخش مستلزم توجه عناصر تاثیر گذار و مولفه های بنیادین هر فرهنگ است؛ مولفه های دینی به عنوان مهم ترین بعد عناصر فرهنگی از یک سو و عناصر سازنده فرهنگ شهروند الکترونیک که با فرآیند جهانی شدن شکل می گیرد از جمله مولفه های مورد نظر متخصصان در تدوین محتوی آموزش های فرهنگ شهروندی است.
پیشنهادها در بعد آموزه های دینی و مطرح شدن صداقت به عنوان مهم ترین مولفه تحت این مجموعه به نظر می رسد در بعد آموزش فرهنگ شهروندی شکاف میان واقعیت مطلوب و واقعیت موجود در جامعه زمینه عدم تحقق درک نتایج آن را در نسل آتی منجر شود."