چکیده:
هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثرات آموزش شناختی بر حافظه کاری و توجه متمرکز کودکان مضطرب بوده است. روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی است که جامعه پژوهش کلیه دانشآموزان مقطع دبستان شهر تهران در سال تحصیلی 94-95 بود. نمونهگیری در دو مرحله و با توجه به ملاکهای ورود، 44 دانشآموز پسر 9-8 ساله مضطرب انتخاب گشتند، روش نمونهگیری به این صورت بود که در مرحله اول از طریق نمونهگیری خوشهای 358 نفر انتخاب شدند و آزمون اضطراب بر روی آنها اجرا گردید که 137 نفر با اضطراب بالا انتخاب شدند و در مرحله دوم نمونهگیری، با توجه به ملاکهای ورود 76 دانشآموز انتخابشده و آزمون هوش ریون برای همسانسازی هوش اجرا و تعداد 44 نفر انتخاب شدند و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایشی (نفر 22) و گواه (نفر 22) قرار گرفتند و درنهایت دادههای 36 نفر از شرکتکنندگان مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. برای همسانسازی شرکتکنندگان از مصاحبه بالینی، آزمون هوش ریون و آزمون اضطراب آشکار کودکان استفاده شد و ابزارهای پژوهش آزمون حافظه کاری، آزمون دقت متمرکز و پراکنده است. در شروع برای همه شرکتکنندگان پیشآزمون حافظه کاری و دقت متمرکز و پراکنده اجرا شد. سپس شرکتکنندگان گروه آزمایش به مدت 5 هفته و در قالب 10 جلسه 45 دقیقهای آموزش شناختی دریافت کردند و در پایان برای شرکتکنندگان هر دو گروه پسآزمون اجرا گردید. از آزمون آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره جهت آزمون آماری فرضیهها استفاده شد. تحلیل نتایج حاکی از تاثیر معنادار آموزش شناختی بر افزایش دقت و تمرکز حافظه کاری بود. همچنین تاثیر معنادار آموزش شناختی بر بازداری و سرعت پردازش توجه متمرکز نیز در نتایج مشاهده شد. با توجه به نتایج بهدستآمده، روش آموزش شناختی تاثیر معناداری بر بهبود حافظه کاری و توجه متمرکز کودکان مضطرب داشت، بنابراین نقش آموزشهای شناختی مبتنی بر کنترل توجه، بازداری و تغییر توجه و حافظه، بیشازپیش روشن میشود.
خلاصه ماشینی:
اسپنسر- اسمیت و کلینگ برگ ٢ (٢٠١٥) فرا تحلیلی را با عنوان سودمندی برنامه آموزشی حافظه کاری بر بیتوجهی در زندگی روزمره انجام دادند که از ٦٢٢ مطالعه شناساییشده ، ١٢ مطالعه ، موردبررسی قرار داده شد و نتایج این فرا تحلیل نشان داد که آموزش شناختی تأثیر معناداری بر بیتوجهی روزمره داشته است .
در مرحله دوم از میان افراد با اضطراب بالا با توجه به هدف پژوهش ، نمونه گیری بر اساس ملاکهای ورود و نداشتن این سوابق شامل : سابقه ضربه مغزی، سابقه آنسفالیت و بیماریهای سیستم اعصاب مرکزی، سابقه آسیب سیستم بینایی، سابقه آگنوزی بینایی، مصرف داروهایی که بر سیستم بینایی و توجه تأثیر دارد انجام شد، تعداد ٧٦ نفر انتخاب شدند، سپس آزمون ریون جهت همسان سازی هوش شرکت کنندگان اجرا گردید که تعداد ٤٤ نفر انتخاب گشته و با انتخاب تصادفی در دو گروه آزمایش (٢٢ نفر) و کنترل (٢٢ نفر) جایگزین شدند درنهایت با توجه به عدم شرکت ٨ نفر از شرکت کنندگان در تمامی جلسات آموزشی، داده های به دست آمده از ٣٦ نفر (١٨ نفر گروه آزمایش و ١٨ نفر گروه کنترل ) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت .
سپس آزمون لوین برای بررسی همگنی واریانس انجام شد که نتایج نشان داد که سطح معناداری در تمامی مؤلفه های متغیر توجه متمرکز و حافظه کاری بیشتر از ٠/٠٥ است ، بنابراین همگنی واریانس گروه ها تأیید شد.
نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که آموزش شناختی روی کودکان گروه آزمایش ازنظر متغیرهای حافظه کاری و توجه متمرکز تأثیر مثبت معناداری داشته است .
Processing efficiency theory in children: Working memory as a mediator between trait anxiety and academic performance.