چکیده:
هدف پژوهش حاضر، مطالعۀ نظاممند و ارائة فراترکیبی از پژوهشهای محققان داخلی و خارجی در زمینة ویژگیهای مطلوب کتابهای درسی دانشگاهی، با روش کیفی از نوع سنتزپژوهی است. جامعة مورد مطالعة آن، 60 پژوهش از میان پژوهشهای بیست سال اخیر است که به اشباع اطلاعاتی رسیدند. نتایج بهدستآمده بهصورت واحدهای معنایی و کدگذاری صلاحیتهاست که در مرحلة نخست 150 کد ایجاد و با تحلیل محتوای کیفی در 25 مقوله بهمنظور تحقق دو هدف پژوهش سازماندهی شدند: در مورد هدف نخست، مهمترین مولفههای تدوین شناسایی و چهار درونمایۀ دقت علمی، ماهیت آموزشی، مخاطب محوری و دقت نگارشی از میان آنها به دست آمد و در مورد هدف دوم، مدلی طراحی گردید که براساس آن، مولفة شفافیت در بیان مطالب با سه درونمایة ماهیت آموزشی، دقت علمی و دقت نگارشی مشترک است. مولفههای همهجانبهنگری و ساختار علمی و منسجم با درونمایههای دقت علمی و ماهیت آموزشی و مقولة انتقال ارزشها با درونمایههای ماهیت آموزشی و مخاطبمحوری وجه اشتراک دارند.
This study aimed to systematically study and present an ultracombination of the works of local and international researchers on the desirable characteristics of university textbooks. The method used in this study was qualitative research synthesis. The research community included 60 relevant researches that have been carried out during the last 20 years. The obtained results are in the form of semantic units and coding of competencies. In the first stage, 150 codes were created and organized by analyzing the qualitative content in 25 categories in order to achieve the two objectives of the research. The first objective was to identify the most important components of composing and developing textbook as well as identifying the four themes: 1) Scientific Accuracy; 2) Educational Nature; 3) Audience-Oriented Approach; 4) Writing Accuracy. For the second objective, a model was designed based on which the component of transparency of expression was the common component of the three themes: Educational Nature, Scientific Accuracy, and Writing Accuracy. Components of holism and coherent scientific structure are the common factors of Scientific Accuracy and Educational Nature themes, and the concept of transferring values is the common factor of Educational Nature and Audience-Oriented Approach.
خلاصه ماشینی:
(2017) تخصص ، زمان ، فّناوری و مواد جذابیت های هنری چاپی عواملی هستند که به کیفیت و ارتباط تصاویر کمک کرده اند Hartley (1995) استفاده از طرح و تصویر مرتبط با مطالب فکری (١٣٩٢) استفاده از جلوه های هنری همانند رنگ ، تصویر و نمودار زمانی و اسفیجانی (١٣٨٥) جذاب بودن محتوا از لحاظ نگارشی شعاری نژاد (١٣٧٦) دارای ساختار منظم و منطقی ملکی (١٣٨١) هماهنگی ساختاری ساختار علمی و منسجم (مشترک با دقت علمی ) سمیعی (١٣٧٨) دارای ساخت منطقی ملکی (١٣٨٥) اندیشه محور و استدلالی بودن محتوا Ornstein & Hunkins (2004) منطقی بودن محتوا میرزا بیگی (١٣٨٠) تنظیم ساختار براساس زمان بندی دورة آموزشی لپیونکا (١٣٨٥) سازمان بندی مناسب محتوا فتحی واجارگاه و آقازاده (١٣٨٤) وجود مرز معنایی معین و مشخص منصوریان (١٣٩٢) توان نظری و دلالت های کاربردی میک (١٣٩٣) هماهنگ با سیاست های ایدئولوژیک و اجتماعی بومی و محلی هر کشور Mareau (2011) قابلیت انتقال ارزش های انتقال ارزش ها (مشترک با ایدئولوژیک مخاطب محوری ) ادامة جدول ٣ منبع کد طبقه /مقوله Pandey (2006) انتقال فرهنگ جامعه به فراگیران نوروززاده و رضایی (١٣٨٨) توجه کامل به حفظ و اشاعه میراث فرهنگی و نظام ارزشی حسینی و مطّور (١٣٩١) همسویی با مبانی فلسفی و اعتقادی موردپسند بیشتر افراد جامعه میک (١٣٩٣) همخوانی با معرفت دینی موسی پور (١٣٨٢) همخوانی با معرفت دینی طبق جدول ٣، درون مایة ماهیت آموزشی با فراترکیب ٩ مقوله و ترکیبی از ٤٣ کـد بیانگر ملاکهای مطلوبیت یک کتاب درسی دانشگاهی درُ بعد آموزشی است .