چکیده:
چرخهی سیاست شامل تدوین، اجرا و ارزیابی، مسیری ناهموار و نامشخص است که پیمودن آن در بسیاری از موارد میسر نمیگردد. پژوهش حاضر با توجه به این مهم در صدد ارائه الگوی اجرای خطمشیهای رفاهی است و بدین منظور با رویکرد اکتشافی و بر اساس نظریه داده بنیاد (زمینهای) و رفت و برگشت بین نظریات خبرگان و تجربه میدانی، الگوی ویژهای در این باره ارائه داده است. برای ارائه این مدل، ضمن احصای مهمترین نظریات اجرای خطمشیها، با 15 نفر از خبرگان در بالاترین سطح سیاستگذاری اجتماعی مصاحبه نیمهساختیافته و 265 مقوله با استفاده از نرمافزار MAXQDA12 استخراج شد. کدگذاری بازنگرانه مرحله دوم به 17 مقوله محوری و پنج مقوله انتخابی منتج گردید. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که مهمترین مساله در اجرای خطمشیهای رفاهی، عدم وجود متولی پرقدرت و محوری در نظام سیاستگذاری رفاهی است که این امر با ادغام وزارت رفاه مضاعف گردید. ایجاد نظام نظارتی و ارزیابی بر اجرای خطمشیهای رفاهی با استفاده از ظرفیت شورای عالی رفاه و تامین اجتماعی و بهرهگیری از پایگاه اطلاعات رفاهی منسجم میتواند تا حد زیادی امکان خروج از وضعیت نامطلوب فعلی را فراهم آورد.
Policy circle consisting of design, implementation and evaluation is a sort of rough road which many can’t go through. As a result, there have been a lot of undone laws and legislations in Iran. The research considering this matter, aims to design a social policy implementation model. For this purpose, by using exploratory approach and based on Grounded Theory between theories and field work, we have presented a special schema. In order to design the model, as well as reviewing the most crucial theories, we exerted semi-structured interviews with 15 top informants in social policy making. 265 codes were extracted while coding in MAXQDA16. The revised secondary codes result 17 axial codes. The results show that the most important problem in welfare policy implementation is the lack of powerful and influential authority in the social welfare system which has been intensified by merger of Welfare Ministry. Moreover, the Supreme Welfare and Social Security Council hasn’t succeeded in alleviating the dispersion of national welfare policies and numerous institutions due to being marginal. monitoring and evaluation system by using the Supreme Welfare and Social Security Council’s capacity and utilizing an integrated welfare information system can help to step beyond this Undesirable situation
خلاصه ماشینی:
با اين حال و پس از نتايج بسيار ضعيفي که از اجراي خط مشيهاي تدوين شده به شيوه سنتي به دست آمد، بسياري از نظريه پردازان حوزه خط مشيگذاري و اجرا، نگرش جديدي را در اجراي خط مشي مورد توجه قرار دادند که پيوستگي و وابستگي متقابلي بين تمام گام هاي فرايند خط مشيگذاري و اجرا متصور بودند (قلي پور و همکاران ، ١٣٩٠) بنابراين مشکلات اجرايي زماني اتفاق ميافتد که نتايج مطلوب مربوط به منافع مورد نظر حاصل نشود و چنين مشکلاتي تنها اختصاص به کشورهاي در حال توسعه نداشته و هر جا و هر زمان که عوامل اساسي و حياتي براي اجراي خط مشي عمومي از دست برود – چه در کشورهاي در حال توسعه و چه در کشورهاي توسعه يافته – مشکل اجرا وجود خواهد داشت (مکينده ٥، ٢٠١٥).
ايران با ده ها مشکل و مسئله عمومي مواجه است ، بنابراين اگر قرار باشد خط مشيگذاري عمومي و اجراي آن در ايران به طور مداوم از برخي نارساييها رنجور باشد، تلاش براي وضع خط مشيهاي جديد يعني هدر رفت منابع مادي و انساني، در شرايطي که تحولات شتابان حاصل از تغييرات محيطي و پوياييهاي دروني هر روز مسئله و مشکل تازه اي ميآفريند، چگونه ميتوان به خط مشي گذاري با درماندگيهاي از پيش مشخص و کم و بيش مهلک گذشته اقدام کرد که در اين زمينه پژوهش جامعي انجام نشده است (عباسي و همکاران ، ١٣٩٥).