چکیده:
هدف اصلی این پژوهش، تبیین و تشریح دو رویکرد تربیتی پرسش محور و پاسخ محور و پیامدهای این دو رویکرد بر رفتارهای متخیلانه و خلاقانه کودکان می باشد. برای دست یابی به این هدف از روش توصیفی– تحلیلی بهره گرفته شد. در این راستا، روابط میان پرسشگری، تخیل و خلاقیت مورد تحلیل قرار گرفته و نقش رویکردهای تربیتی مختلف در تقویت یا تضعیف این ویژگی ها تبیین شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که چگونه رویکردهای تربیتی متفاوت می توانند فرصت و زمینه آفرینندگی را فراهم کرده یا از بین ببرند. بر این اساس استدلال شد که یک محیط تربیتی پاسخ محور قدرت تخیل دانش آموزان را خشکانده و خلاقیت آنها را زایل می سازد. اگر نظام های تربیتی علاقه مند به تقویت آفرینندگی دانش آموزان هستند، باید فرصت پرسشگری را برای دانش آموزان فراهم نمایند و آنها را برای پرسیدن پرسش های متخیلانه تشویق و تحریک کنند. درواقع، خلاقیت در یک فضای پرسشگرانه شکوفا می شود نه در محیطی که تاکید بر پاسخ های مشخص، مهم ترین ویژگی آن است. بنابراین، نظام آموزش و پرورش باید تخیل و پرسشگری را به عنوان دو ویژگی مهم تفکر انسان که اندیشیدن به امکان های جدید و راه حل های بدیع را میسر ساخته و خلاقیت را امکان پذیر می سازد، ارج گذاشته و مورد تاکید قرار دهد.
The purpose of this study is to explain and explore dimensions and features of answer oriented and question oriented approaches and to examine the consequences of these two approaches for children''s imaginative and creative behavior. For this purpose the descriptive - analytical method was used. In this regard، the relationships between the questioning، imagination and creativity were discussed and the role of different educational approaches in strengthening or weakening of these features was explained. This study indicates that how the different pedagogical approaches can provide opportunities for creativity or eliminates it. Accordingly، it was argued how an answer oriented environment dried students'' imagination and their creativity. If educational systems are interested in strengthening the students'' creativity، they must provide questioning opportunity and encourage them to ask imaginative questions. Indeed، the imagination and creativity flourish in a radically reformulated question oriented atmosphere not in an environment that emphasizes predetermined answers that conforms to formal knowledge. Therefore، the educational systems should value the imagination and questioning as a two important feature of human thought that facilitate creativity and innovative solutions.
خلاصه ماشینی:
بـرای این منظور، دو رویکرد تربیتی پرسش محـور و پاسـخ محـور شـرح داده شـده و پیامـدهای متفـاوت آن در فعالیت های متخیلانه و پرسشگرانه دانش آموزان مورد تأمل و بررسی قرار میگیرد.
«. گشودگی درواقع به معنای عدم جزم اندیشی در خصوص پاسخ های ممکن بـه امـور اسـت و قطعـی ندانسـتن یـک پاسـخ بـه پرسش هایی است که فرد با آنها روبرو میشود.
یـادگیری بـه معنـی توانـایی دادن پاسـخ درسـت بـه پرسـش هـای معلـم اسـت و یـک فـرد تربیت یافته کسی است که اطلاعات ، حقایق و پاسخ های بیشتری را در ذهن خود ذخیره کرده باشـد.
چرا باید بچـه هـای پـنج یـا شش سـاله سرشـار از کنجکاوی، خلاقیت و رغبت بوده ، همواره جویای توضیح بیشـتر و بیشـتر باشـند، ولـی بـا رسـیدن بـه سـن هیجده سالگی منفعل شده ، از یادگیری خسته و کسل شوند؟ پاسخ این پرسش را باید در جهت گیری پاسخ محور یا سازوکارهای غیرانسانی نظـام آموزشـی )٢٠٠٥ ,Mehrmohammadi( و ویژگـیهـای تعلـیم و تربیت سنتی )٢٠٠٣ ,Lipman( جستجو کرد.
یافته های شادل نیز نشان میدهـد کـه در آموزش علم ، فراهم ساختن فرصت پرسشگری برای دانش آموزان موجب افزایش خلاقیت و مهـارت هـای سطوح بالای تفکر است )١٩٩٥ ,Shodell(.
imaginative questions مورد انتظار برای آنها پاسخ های منطقی، سرراست و درست است .
Recognition and Explanation the Concept and Role of Imagination in Curriculum and Instruction with an Emphasis on Primary Schools, Journal of Studies in Education and Psychology, 11)1(, 5-20, )In Persian(.