چکیده:
با اینکه بررسی واحد متن در زبان و چینش متن و به تعبیری نحو متن ، به ویژه ازجنبة ارتباطی ، از اهمیت بسیاری برخوردار است ، واحد متن درمقایسه با واحدهای جمله و کوچکتر از آن، کمتر بررسی شده است . در این جستار کوشیدیم با مطالعة یکی از ژانرهای زبانی خاص، این موضوع را بررسی کنیم ؛ بنابراین ، یادداشت های دانش آموزان و دانشجویان کرمانشاهی در پایان برگه های امتحانی برای کسب نمرة بیشتر را که در اینجا «التماسنامه » می نامیم ، به طور مقایسه ای بررسی کردیم . دادههای پژوهش شامل یادداشت های ٢٥ دانشجوی دانشگاه آزاد واحد کرمانشاه در پایان برگه های امتحانی و ٢٥ یادداشت از دانش آموزان پسر سالهای دوم و سوم دبیرستان شهر کرمانشاه در سال ١٣٨٩ است . التماسنامه ها را براساس ساختارهای چینش گامها و گامکها بررسی کردیم . هدف از این بررسی ، یافتن الگوهای مختلف چینش گامها و گامکها (گامهای فرعی ) طبق دیدگاه بایبر، کارنر و اپتون (٢٠٠٧) و ساسانی و یزدانی (١٣٩٢) است ؛ به سخن دیگر، اینکه هر التماسنامه دربرگیرندة چه گامهایی است و بیشترین و کمترین گامها به چه گروهی تعلق دارند. نتایج نشان می دهند این یادداشت ها به طور کلی شامل چهار گام «تعارف آغازین »، «درخواست »، «دلیل » و «تعارف پایانی » هستند. به طور خلاصه ، در هردو گروه یادداشت های دانش آموزان و دانشجویان، حداکثر چینش چهارگامی و حداقل دوگامی دیده می شود. با این حال، بسامد کاربرد گامها در هر گروه متفاوت است ؛ به گونه ای که در گروه دانش آموزان، گام «درخواست » بیشترین فراوانی و در گروه دانشجویان، گام «تعارف پایانی » کمترین فراوانی را دارد. در بررسی الگوی گامها، چینش چهارگامی گسسته در هردو گروه از بقیة الگوها پرکاربردتر است و چینش دوگامی دربین الگوها کم کاربردترین به شمار می رود.
خلاصه ماشینی:
به این ترتیب ، می توانیم ادعا کنیم که این پژوهش اولین پژوهشی است که در آن، با توجه به دیدگاه ساسانی و یزدانی (١٣٩٢) و بایبر١٠، کارنر و اوپتون (٢٠٠٧)، معروف به دیدگاه بی سی یو١١ (مخفف سه نام یادشده) و در چارچوب ساختار کلان، گامهای به کاررفته در التماسنامه ها به صورت مقایسة دو گروه دانش آموان و دانشجویان و با هدف یافتن شباهت ها و تفاوتهای موجود بین التماسنامه های دو گروه و طبقه بندی آنها، تحلیل و الگوبندی می شود.
ساسانی و یزدانی (١٣٩٢) در بررسی خود بیان کردهاند که این کنش کلامی کلان دربرگیرندة کنش های کلامی میانی مختلف است ؛ یعنی هر متن با توجه به ساختار کلامی و چینش خود، به بخش های مرتبط با هم تقسیم می شود که می توانیم هر بخش را به عنوان کنش کلامی میانی درنظر بگیریم .
این گامک طبق فراوانی به دست آمده، غیرمعمولترین نوع در تعارف آغازین است که طبق جدول ١، تنها در چهار مورد مختص یادداشت های دانشجویان دیده شده است .
فراوانی چینش چهارگامی گسسته (تعارف آغازین -درخواست -دلیل -درخواست -تعارف پایانی ) در یادداشت های دانش آموزان نیز ١٤% است .
"A narrow-angled corpus analysis of moves and strategies of the genre: Letter of application".
"A genre analysis of Persian research article abstracts: Communicative moves and author identity".
"Using computerized corpus analysis to investigate the text linguistic discourse moves of a genre".