چکیده:
در پژوهش حاضر به بررسی ساخت های غیر شخصی در گویش گیلکی شهرستان لنگرود در چهارچوب نظریة کمینه گرا می پردازیم . هدف از این پژوهش ، تعیین ماهیت عنصر غیر فعلی و نحوة اطلاق حالت به گروه اسمی ابتدای این جملات و تبیین جایگاه زیرساختی و روساختی این سازه است . بررسی دادههای گیلکی نشان می دهد که ساخت های غیر شخصی قالبی ، دارای گزارة مرکب اند و فعل آنها از نوع نامفعولی است . عنصر غیر فعلی به عنوان هستة گزاره، نقش معنایی تجربه گر به گروه اسمی ابتدای جمله اعطا می کند. این گروه اسمی در حقیقت متمم حرف اضافة پسایند «را» است و با آن یک گروه حرف اضافه ای تشکیل می دهد و در زیرساخت نحوی، در جایگاه شاخص گروه اسنادی (محمول غیر فعلی ) ادغام می شود. به اعتبار آزمونهای فاعلی ، این گروه حرف اضافه ای در روساخت نحوی به جایگاه شاخص گروه زمان حرکت نمی کند و به همین خاطر گیلکی فاقد فاعل کوئرکی است . ازاین رو، گروه حرف اضافه ای را مبتدای روساختی در نظر می گیریم .
خلاصه ماشینی:
"بسیاری از زبانشناسان همچون کریمی (١٩٩٠)، قمشی (١٩٩٦) و واحدی لنگرودی (١٣٨٥) ساخت های غیر شخصی را دارای گزارة مرکب و فاعل ظاهری را مبتدا می دانند، اما دبیرمقدم (١٣٧٦) و صدیقی (٢٠٠١) فعل این جمله ها را ساده و فاعل ظاهری را فاعل نحوی می پندارند؛ این در حالی است که درزی و دانای طوسی (١٣٨٣) در گویش گیلکی ، فاعل ظاهری را یک گروه حرف اضافه می دانند که مفعول زیرساختی و فاعل روساختی است .
جملة «٢٢ الف » در زبان فارسی ، با خوانش تأکیدی خوشساخت است ؛ اما معادل گیلکی آن در جملة «٢٢ ب» خوشساخت نیست ؛ زیرا گفتیم که ma یا هر گروه اسمی دیگری (مانند Hamed-ə)، در ابتدای جملات غیر شخصی گیلکی ، درواقع به عنوان متمم حرف اضافة پسایند [ə-]، تشکیل یک گروه حرف اضافه ای می دهد و اگر ساختار درختی جملة « ٢٢ ب» را در نظر بگیریم ، خواهیم دید که متمم حرف اضافه در رابطة سازهفرمانی با ضمیر مشترک قرار ندارد و بنابراین آن را مقید نمی کند و ازاین رو، یکی از ویژگی های فاعل های نحوی (انعکاسی سازی) را از دست می دهد که این دلیلی بر نبود این عنصر به عنوان فاعل ساختاری است : ٢٢.
-feature 134 ما نیز در این پژوهش ، به پیروی از کریمی (٢٠٠٥) معتقدیم که در گیلکی نیز مانند فارسی ، با وجود تصریف فعل به صورت سوم شخص مفرد، EPPg به وسیلة فعل برآورده می شود و دیگر نیازی به حرکت گروه اسمی ابتدای جملات غیر شخصی به شاخص گروه زمان نیست ."