چکیده:
یکی از مهمترین مسائل چالشبرانگیز و مورد بحث در فرآیند ترجمه، موضوع دخالتها و تاثیرهای ایدئولوژیکی بر این فرآیند است. دخل و تصرف در ترجمه هنگامی رخ میدهد که یک مترجم پس از رهایی از بافت و سیاق متن زبان مبدا، بخواهد از ساختار شکلی و محتوایی آن رهایی یابد و آن متن را با توجه به شرایط رسانة متبوع و مخاطبان آن بازنویسی کند و درنتیجه، نقش متن را در زبان مقصد تغییر دهد. در پژوهش حاضر، تلاش میشود که نحوه تغییرات ایدئولوژیکی و گفتمانی در فرآیند ترجمه اخبار عربی به فارسی بررسی شود. برای این منظور، الگوی ارزیابی کیفیت ترجمة «جولیان هاوس» که نگاهی دقیق به وضعیت دخالتهای ایدئولوژیک در متن دارد، بهعنوان متد تحقیق انتخاب شد. در فرآیند بررسی، یک متن خبری از شبکه الجزیره انتخاب و ترجمه آن در خبرگزاری فارس بهروش توصیفی و تحلیلی ارزیابی شد. در نمونه مورد مطالعه در این پژوهش، ژانر متن چندان دستخوش تغییر نشده است؛ اما بهدلیل دخالتهای مترجم در گفتمان و ایدئولوژی متن مبدا و تغییر در نوع پردازش آن، سرانجام نقش اصلی متن تغییر یافته و بهصورت متن متناسب با گفتمان و سیاستهای رسانهای خبرگزاری فارس درآمده است.
خلاصه ماشینی:
"تغییرات ایدئولوژیکی رخداده هنگام ترجمة اخبار عربی به فارسی با توجه به سیاست های رسانه ای، مسئلة اصلی پژوهش حاضر است و با توجه به الگوی زبانشناختی مورد نظر، قصد داریم براساس الگوی ارزیابی کیت یف ترجمه که به زبانشناس آلمانی ، خانم جولیان هاوس، تعلق دارد، چگونگی تغییر هویت زبانی متن مبدأ و کارکردهای ارزشی آن را تبیین کنیم .
نقش متنی خاص نقش اصلی این متن را به صورت زیر ارائه می کنیم : این گزارش خبری درظاهر تنها برای ارائة اطلاعات دربارة درگیری های سوریه نوشته شده است ؛ اما توجه به نکات گفتمانی و نوع پردازش خبر نشان می دهد که نویسنده در سراسر گزارش، تحت تأثیر ایدئولوژی رسانه قرار دارد و اطلاعات به نحوی چیده شدهاند که موقعیت معارضان سوری به عنوان گروه برحق تثبیت شود.
٥. نتیجه گیری در بررسی میزان تأثیر دخالت های ایدئولوژیک در فرآیند ترجمة متون خبری در تغییر نقش متن در زبان مقصد، با ارزیابی عملی یک متن خبری شبکة الجزیره و متن ترجمه شدة آن در خبرگزاری فارس، به عنوان رسانه هایی که سیاست های مخالف یکدیگر دارند، مشخص شد که فرآیند ترجمه علاوهبر تعدیل ها و تغییرات معمول، مانند تغییر در سطح واژگانی و دستوری ، ممکن است با تغییرات گفتمانی همراه باشد.
در نمونة بررسی شده در این پژوهش ، ژانر متن چندان دستخوش تغییر نشده است ؛ اما به دلیل دخالت های مترجم در گفتمان و ایدئولوژی متن مبدأ و تغییر در نوع پردازش آن، سرانجام نقش اصلی متن تغییر یافته و به صورت متن متناسب با گفتمان و سیاست های رسانه ای خبرگزاری فارس درآمده است ."