چکیده:
برای اجرای فرآیند زبانآموزی مطلوب، توجه به نقش هیجانات و حواس اهمیت ویژهای دارد و مدرسان با ایجاد هیجان مطلوب و تاثیرگذاری بر حواس، توان یادگیری زبانآموزان را ارتقا میدهند. مفهوم «هیجامد» تلفیقی از دو واژه (هیجان+ بسامد) است که به تاثیر هیجانات ناشی از استفاده حواس در یادگیری مفاهیم گوناگون اشاره میکند و از سه مرحله هیچآگاهی (تهی)، برونآگاهی (شنیداری، دیداری، لمسی- حرکتی) و درونآگاهی (درونی و جامع) تشکیل شده است. در پژوهش حاضر، بهمنظور کیفیتبخشی روش تدریس زبان فارسی به غیرفارسیزبانان، با درنظر گرفتن این مفهوم و مولفههای سهگانه آن (هیجان، حواس و بسامد) و باتوجه به تاثیر هیجانهای آموزشی بر یادگیری و پیشرفت زبانآموز، الگوی هیجامد را در تدریس زبان فارسی به غیرفارسیزبانان پیشنهاد میدهیم و تاثیر تدریس مبتنیبر این الگو را بر هیجانات زبانآموزان غیرفارسیزبان زن در ایران با استفاده از پرسشنامههای هیجامد و هیجان میسنجیم. بدینمنظور، 60 زبانآموز زن غیرفارسیزبان از 16 کشور را با سطح زبان فارسی یکسان (سطح زبان فارسی کتاب هفتم) به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب کردیم و آنها را پس از طی 22 جلسه تدریس برای چهار گروه (هر گروه شامل 15 نفر) و در مدت شش هفته براساس الگوی هیجامد ارزیابی نمودیم. نتایج پژوهش نشان داد که تدریس مبتنیبر الگوی هیجامد بر ارتقای میزان هیجانات زبانآموزان غیرفارسیزبان زن تاثیر معنادار مثبت داشته است. به سخن دیگر، با درگیر کردن تعداد حواس بیشتر در فرآیند آموزش، میزان هیجامد زبانآموز افزایش مییابد و هیجان مثبت تولید میشود. درنتیجه، با کاهش هیجانات منفی، زمینه تعامل بیشتر با مدرس فراهم میشود و یادگیری کارآمد رخ میدهد. با برجسته کردن نقش عوامل هیجانی و تعدد حواس در امر یادگیری، بهنظر میرسد که امکان استفاده از این الگو درجهت بالا بردن و ارتقای هیجانات مثبت زبانآموزان در تدریس زبان فارسی وجود دارد و زمینه یادگیری موفق زبانآموز فراهم میشود.