چکیده:
هدف اصلی این مقاله تبیین ماهیت، قلمرو و فرایند یادگیری بر اساس پارادایم پیچیدگی میباشد. بدین منظور، نخست نظریههای سنتی یادگیری با نظر به مبانی فلسفی آنها مرور شده و نحوه شکلگیری نظریه ارتباط گرایی در پارادایم پیچیدگی بررسی شد. سپس، ماهیت، قلمرو و فرایند یادگیری بر اساس پارادایم پیچیدگی تبیین شد. در تبیین ماهیت یادگیری در این پارادایم، سه ویژگی یادگیری پیچیده شامل «مقارنه دانش و داننده»، «کلاس و فراسیستمها همچون سیستمهای یادگیرنده» و «وابستگی متقابل تدریس و یادگیری» تبیین شدند. سپس، قلمرو یادگیری بر بستر پارادایم پیچیدگی تبیین شد. دراینباره، استدلال شد که یادگیرندگان علاوه بر افراد فراگیرنده میتواند شامل گروههای اجتماعی و کلاسی، مدارس، اجتماعها، بدنههای دانش، زبانها، فرهنگها، گونهها و غیره نیز باشند. ازاینرو، سخن گفتن از «سازمان یادگیرنده» در چنین زمینهای معنای شفافتری مییابد. همچنین، درباره فرایند یادگیری استدلال شد که یادگیری فرایندی «نوپدید» بوده و شامل «تکامل همگام» افراد، گروههای اجتماعی و جامعه گستردهتر است. بهعبارتدیگر، در فرایند یادگیری تاکید بر روابط میان عناصر بهجای خود عناصر است و ذهن انسان بهعنوان یک سیستم انطباقی مورد ملاحظه قرار میگیرد.
خلاصه ماشینی:
اين مفروضه از سده هفدهم ميلادي به بعد در نظام هاي تربيتي غلبه يافته است به گونه اي که مدرسه ها متولي «بازنمايي زندگي واقعي» و «انتقال دانش بازنمايي شده » به يادگيرندگان شدند (٢٠٠٨ ,Osberg, Biesta, and Cilliers ;٢٠٠٧ ,Osberg amp;Biesta ).
در توضــيح اين مطلب ، اســترانگ و هاچينز اشــاره ميکنند که دو دســته از نظريه هاي يادگيري مقابل هم قرار ميگيرند: دسته نخست که به پارادايم سادگي تعلق دارند و دربردارنده نظريه هاي رفتارگرايي، شناخت گرايي و سازنده گرايي است و از سوي ديگر ميتوان نظريه ارتباط گرايي را نام برد که به پارادايم پيچيدگي تعلق دارد (٢٠٠٩ ,Strong and Hutchins).
اصول اساسي نظريه ارتباط گرايي چنانکه از سوي زيمنس ٦ (٢٠٠٦) ارائه شده ، عبارت اند از: ١) يادگيري و دانش نيازمند تنوع ديدگاه ها براي نماياندن و بازنمايي کل است که بدين ترتيب امکان انتخاب بهترين رويکرد نيز فراهم مي شود.
چنان که در ابتداي اين مقاله تشريح شد، ديويي نيز بينشــي کم و بيش مشــابه اين نگرش را عرضــه کرده اســت ؛ اما آنچه بينش پيچيدگي را متمايز ميکند تأکيد بر مفهوم نوپديداري اســـت ، به گونه اي که در نگرش کليتر فرايند يادگيري نمايانگر دانش بازنمايي شده و تکرارپذير نيست بلکه ابزاري براي پديدار شدن جهاني نو در هر لحظه است .
What is complexity theory amp; what are its implications for educational change?
Mason (Ed), complexity theory amp; the philosophy of education (pp.