چکیده:
مقدمه: کورکومین پلیفنل طبیعی و مهمترین جز رنگی زردچوبه است که دارای فعالیتهای بیولوژیکی متعددی میباشد. با این حال استفاده از این ماده رنگی با ارزش به دلیل حلالیت آبی پایین و ناپایداری در شرایط نامطلوب شیمیایی محدود میباشد. انکپسولاسیون روشی برای غلبه بر این موانع میباشد. هدف از این پژوهش، تهیه و ارزیابی نانوکپسولهای کورکومین به منظور حفظ و بهبود ویژگیهای رنگی کورکومین میباشد.
مواد و روشها: ابتدا فاز آلی شامل کورکومین در اتانول به فاز آبی شامل سدیم کازئینات، صمغ عربی و تویین20 اضافه شد. در مرحله بعدی با کاهش pHاز 7 به 2/5 ، 5 و8/4، نانوذرات تشکیل شدند. اندازهگیری سایز ذرات با استفاده از دستگاه اندازهگیری سایز ذرات و ارزیابی شاخصهای رنگی با استفاده از دستگاه هانترلب انجام شد. به منظور بررسی اثر 4 متغیر مستقل غلظت سدیم کازئینات (1/-3/0%)، غلظت صمغ عربی (5/0-1%)، غلظت تویین20 (0-2/0%) و pH (8/4-2/5) بر پاسخهای مد نظر از طرح Box–Behnken سطح پاسخ استفاده شد. جهت بررسی تشکیل کمپلکس بین اجزای سیستم و کورکومین از آزمون طیفسنجی فروسرخ استفاده شد.
یافته ها: نتایج آنالیز واریانس نشان داد که اثر متغیرهای مستقل بر پاسخها معنیدار بوده است. با افزایش غلظت بیوپلیمرها سایز ذرات از 120 نانومتر به 984 نانومتر افزایش یافت. با افزایش غلظت سدیم کازئینات، روشنایی نمونهها کاهش یافت. نمونههای دارای تویین20 روشنایی و L* بالاتری داشتند. با کاهش سایز ذرات، شدت رنگ نمونهها افزایش یافت. ناپدید شدن پیکهای کورکومین در طیف نانو ذرات بیانگر کپسوله شدن آن میباشد.
نتیجهگیری: بهترین نمونه با کوچکترین اندازه ذرات و بهترین شاخصهای رنگی کورکومین در غلظت سدیم کازئینات 2/0%، صمغ عربی 75/0%، تویین20 به مقدار 1/0% و pH 5 بدست آمد. نانوکپسولهای تولیدی را میتوان به عنوان حامل مواد مغذی هیدروفوب و در عین حال عامل رنگی در غذاهای عملگرا و محصولات نوشیدنی مورد استفاده قرار داد.