خلاصة:
تجمع فلزات سنگین در بدم ماهیان سبب تخریب بافتهای نرم و تضعیف سیستم ایمنی شده و از طرف دیگر مصرف ماهیان آلوده عوارض متعددی در انسان ایجاد میکند. این بررسی با هدف تعیین میزان سرب، جیوه و کادمیوم در عضله، آبشش و کبد ماهیان شیربت (Barbus grypus) و بیاح (Liza abu) بومی رودخانه کارون منطقه اهواز انجام شد. در مجموع 80 نمونه ماهی شیربت و بیاح در زمستان سال 1389 از رودخانه کارون صید گردید. پس از آمادهسازی و هضم شیمیایی نمونههای ماهی، جهت سنجش فلزات سنگین از روش اسپکتوفتومتری استفاده شد. طبق نتایج مطالعه، غلظت سرب در اندامهای هر دو گونه ماهی نسبت به سایر عناصر بیشتر بود. همچنین غلظت عناصر سنگین در آبشش بیشتر از کبد و عضلات تعیین گردید. در ماهی شیربت میزان غلظت عناصر سنگین در نمونههای آبشش و کبد اختلاف معنیداری (05/0>p) داشت. در حالی که این اختلاف در ماهی بیاح معنیداری نبود. به طور کلی، آلودگی به فلزات سنگین در ماهی شیربت به صورت معنیداری (05/0>p) بالاتر از ماهی بیاح بود
Accumulation of heavy metals in fish body causes the destruction of soft tissues and suppression of immune system. Moreover، consumption of contaminated fish causes several consequences in humans. This survey was conducted to determine the concentration of lead، mercury and cadmium in muscle tissue، gill as well as liver of Barbus grypus and Liza abu. These two species are native fishes of Karoon River in Ahvaz area. A total number of 80 sample was obtained during the winter of 201 . After preparation and chemical digestion of fish samples، the amounts of heavy metals were determined by spectrophotometer method. According to the results، the overall lead concentration in different organs of the two species was more than mercury and cadmium concentrations. Furthermore، the accumulation of heavy elements in gills was estimated higher than the other organs. Although a significant difference (P<0.05) was observed in heavy metal concentrations between gills and liver samples in Barbus grypus، such difference in the case of Liza abu was not significant. It was concluded that the overall contamination level of heavy elements in Barbus grypus was significantly (P≤0.05) higher than Liza abu.
ملخص الجهاز:
"بررسی میزان سرب، جیوه و کادمیوم در اندامهای ماهی شیربت (Barbus grypus) و بیاح (Liza abu) بومی رودخانه کارون منطقه اهواز در سال 1389 علی قربانی رنجبری1*، نازنین قربانی رنجبری1و2، زهرا قربانی رنجبری2، محمد حسین مرحمتی زاده3، پریسا چراغی2 1- دکترای حرفهای دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کازرون، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، کازرون، ایران.
این بررسی با هدف تعیین میزان سرب، جیوه و کادمیوم در عضله، آبشش و کبد ماهیان شیربت (Barbus grypus) و بیاح (Liza abu) بومی رودخانه کارون منطقه اهواز انجام شد.
با توجه به اهمیت عناصر سنگین مطالعه حاضر برای اندازهگیری میزان عناصر سنگین کادمیوم، سرب و جیوه در ماهیان شیربت (Barbus grypus) و بیاح (Liza abu) رودخانه کارون منطقه اهواز در سال 1389 انجام شد.
بحث و نتیجهگیری نتایج مطالعه حاضر نشان داد غلظت سرب در مقایسه با کادمیوم و جیوه در اندامهای مورد مطالعه(آبشش،عضله و کبد) 2 گونه ماهی شیربت و بیاح در رودخانه کارون بطور معنیدار بیشتر میباشد (01/0p<).
عسکری ساری درسال 1388 میزان فلزات سنگین جیوه، کادمیوم و سرب را در عضله، آبشش و کبد دو گونه ماهی شیربت و بیاح در رودخانههای کارون و کرخه مطالعه نمود که غلظت فلز سرب در اندامهای مختلف دو گونه در 2 رودخانه نسبت به سایر عناصر بیشتر بود (Askari sari, 2008).
همچنین در مطالعهای که روی 6 گونه ماهیان دریای مدیترانه توسط برلین در سال 1985 انجام شد؛ او فلزات سنگین موجود در این 6 گونه ماهی را مورد بررسی قرار داد و به این نتیجه رسید که میزان سرب و کادمیوم در کبد نسبت به عضله بیشتر بود (Berlin, 1985)."