چکیده:
هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر جو اجتماعی مدارس بر رشدمهارتهای اجتماعی دانشآموزان دختر دورهی راهنمایی شهر همدان در سال تحصیلی 90-89 میباشد. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعهی آماری پژوهش شامل کلیه دانشآموزان دختر دورهی راهنمایی شهر همدان در سال تحصیلی 90-89 که تعداد آنها 12347 نفر (ناحیه یک6224 و ناحیه دو6124) میباشد. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی و بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان تعداد 385 نفر(ناحیه یک 196 و ناحیه دو189) به عنوان نمونهی آماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسش نامهی استاندارد توصیف جو سازمانیهالپین و کرافت و پرسشنامهی محقق ساختهی سنجش مهارتهای اجتماعی است که برای تعیین روایی پرسشنامه مهارتهای اجتماعی از روایی محتوایی و برای سنجش پایایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شده است. پایایی پرسشنامه جو سازمانی و مهارت اجتماعی به ترتیب معادل 774/0 و 752/0 محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از شاخصهای آمار توصیفی شامل نمودار، درصد فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد، و آزمونهای آمار استنباطی t همبسته، تحلیل واریانس طرحهای تکراری ، رگرسیون چند گانه و چند متغیره استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان داد که جو غالب مدارس از نظر دانشآموزان، جو باز است و بین میزان مهارتهای اجتماعی دانشآموزان تفاوت معناداری وجود دارد و بالاترین میانگین متعلق به مهارت، ابراز وجود (38/20) و پایین ترین میانگین متعلق به مسئولیت پذیری (50/16) میباشد و جو اجتماعی باز به ترتیب قوی ترین پیش بینی کنندهی مثبت ومعنادار مهارت، ابراز وجود(99/0)، مهارت حل مساله(39/0)، همکاری(33/0)، هم دلی(28/0) و مسئولیت پذیری(21/0) میباشد. اما جو بسته قادر به پیش بینی معنادار ابعاد مهارت اجتماعی دانشآموزان نیست.هدف اصلی این پژوهش بررسی تـاثیر جـو اجتمـاعی مـدارس بـر رشـد مهارت های اجتماعی دانش آموزان دختر دوره ی راهنمایی شهر همـدان در سـال تحصیلی ٩٠-٨٩ میباشـد. روش تحقیـق ، توصـیفی از نـوع همبسـتگی اسـت . جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختـر دوره ی راهنمـایی شـهر همدان در سال تحصیلی ٩٠-٨٩ که تعداد آن ها ١٢٣٤٧ نفر (ناحیـه یـک ٦٢٢٤ و ناحیه دو٦١٢٤) میباشد. با استفاده از روش نمونه گیـری طبقـه ای نسـبی و بـر اساس فرمول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان تعـداد ٣٨٥ نفر(ناحیـه یـک ١٩٦ و ناحیه دو ١٨٩) به عنوان نمونه ی آماری انتخاب شـدند. ابـزار جمـع آوری اطلاعات شامل پرسش نامه ی استاندارد توصیف جو سازمانیهـالپین و کرافـت و پرسشنامه ی محقق ساخته ی سنجش مهارت های اجتماعی است که برای تعیـین روایی پرسشنامه مهارت های اجتماعی از روایی محتوایی و برای سـنجش پایـایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شده است . پایایی پرسشنامه جو سازمانی و مهارت اجتماعی به ترتیب معادل ٠/٧٧٤ و ٠/٧٥٢ محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیـل داده ها، از شاخص های آمار توصیفی شـامل نمـودار، درصـد فراوانـی، میـانگین ، انحراف استاندارد، و آزمونهـای آمـار اسـتنباطی t همبسـته ، تحلیـل واریـانس طرح های تکراری ، رگرسیون چند گانـه و چنـد متغیـره اسـتفاده شـده اسـت . یافته های پژوهش نشان داد که جو غالب مدارس از نظر دانش آموزان ، جو باز است و بین میزان مهارت های اجتماعی دانش آمـوزان تفـاوت معنـاداری وجـود دارد و ///* استاد یار دانشگاه بوعلی سینا همدان com.gmail @fuman٤٧ ** استاد یار دانشگاه بوعلی سینا همدان gmail.com@y.maroofi٢٠٠٧ *** کارشناس ارشد مدیریت آموزشی m.ansari@yahoo.com دریافت : ١٣٩١/١١/٣ نسخه نهایی: ١٣٩٢/٤/١١ پذیرش : ١٣٩٢/٥/٢٢ بالاترین میانگین متعلق به مهارت ، ابراز وجود (٢٠/٣٨) و پایین تـرین میـانگین متعلق به مسئولیت پذیری (١٦/٥٠) میباشد و جو اجتماعی باز بـه ترتیـب قـوی ترین پیش بینی کننده ی مثبت و معنادار مهارت ، ابراز وجود(٠/٩٩)، مهارت حـل مســاله (٠/٣٩)، همکــاری(٠/٣٣)، هــم دلــی(٠/٢٨) و مســئولیت پــذیری(٠/٢١) میباشد. اما جو بسته قـادر بـه پـیش بینـی معنـادار ابعـاد مهـارت اجتمـاعی دانش آموزان نیست .
خلاصه ماشینی:
یافته های پژوهش نشان داد که جو غالب مدارس از نظر دانش آموزان ، جو باز است و بین میزان مهارت های اجتماعی دانش آمـوزان تفـاوت معنـاداری وجـود دارد و ///* استاد یار دانشگاه بوعلی سینا همدان com.
عباسیان بروجنی(١٣٨٧) در تحقیقی تحت عنوان بررسـی تـأثیر آمـوزش مهـارت هـای زندگی بر رشد اجتماعی نوجوانان پسر شهرستان بروجن نشان داد که در جو سازمانی باز و با نشاط آموزش مهارت های هم دلی و هم کاری بهتر انجام میشود.
فاتحی زاده و فتحی (١٣٨٠) در پژوهشی تحت عنوان بررسی عمل کـرد مدرسـه در ایجـاد و پرورش مهارت های اجتماعی دانش آموزان دختر دوره ی تحصیلی متوسطه ی شهر اصفهان ، دریافتند که ، مدرسه با هر ترکیبی از کارکنان و هر نوع برنامه و ماده ی درسی بر رشد مهارت هـای اجتمـاعی دانش آموزان کمک میکند.
اسمیت و همکاران ٥ (١٩٩٩) در پژوهشـی تحـت عنـوان بررسـی تـأثیر مدرسه بررشد اجتماعی و تحصیلی فرزندان نشان دادنـد کـه مدرسـه عامـل تـاثیر گـذار بـر رشـد مهارت های اجتماعی دانش آموزان میباشد(نوگ ٢٠٠٥،٦) در پژوهشی تحت عنوان آموزش و پرورش و جو اجتماعی نشان داد که مدارس دارای جواجتماعی مطلوب ، باعث تسـهیل پیشـرفت فراگیـران میشود.
هم چنین یافته های پـژوهش نشـان داد کـه بـین جـو اجتماعی باز و مهارت ابراز همدلی دانش آموزان رابطه ی مثبت و معنادار وجود دارد.
هم چنین یافته های پژوهش نشان داد که بین جو اجتماعی بـاز و مهـارت حل مسأله ی دانش آموزان رابطه ی مثبت و معنادار وجود دارد، یافتـه هـای ایـن تحقیـق بـا تحقیـق جمشیدی(١٣٧٦)، الیوت و گرشام (٢٠٠٥) و کانی و برن (٢٠٠٦)هم خوانی دارد.
School climate: Research, policy, practice and teacher education.