چکیده:
هدف این پژوهش بررسی مبانی تربیت اجتماعی از دیدگاه امام سجاد(ع) در صحیفه سجادیه می باشد. برای رسیدن به این مقصود ابتدا مفهوم تربیت اجتماعی از دیدگاه امام سجاد(ع) با تاکید بیشتر بر صحیفه سجادیه مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت تا بدین ترتیب قالبی معین برای استخراج و تبیین مبانی تربیت اجتماعی از صحیفه فراهم گردد. در این پژوهش از روش کتابخانه ای و فیش برداری برای گردآوری اطلاعات استفاده شد که مبنای کار استفاده از دعاهای صحیفه سجادیه و تفاسیر و ترجمه های معتبر این صحیفه بود. و با استفاده از روش تحلیل محتوا به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شد.
براساس یافته های این تحقیق، ایشان در نیایش های خود به شکلی ظریف و دقیق برخی ویژگی های ذاتی انسان را در حیطه تربیت اجتماعی برشمرده که عبارتند از: احسان، شرافت، غفلت پذیری، ضعف، تاثیرپذیری، کمال جویی، اندیشه ورزی و... . یافته های تحقیق نشان می دهد که مفهوم تربیت اجتماعی در صحیفه سجادیه همان یادگیری برقراری رابطه صحیح با مردم، با خدا و خود برای کسب رضایت خدا می باشد.
he aim of this research is to investigate the basics of social education from Imam Sajjad `s viewpoint in Sahifeye Sajjadieh. In approaching to this aim، first we analyzed the meaning of social education with more emphasis on Sahifeye Sahifeye Sajjadieh in a way that provide a determined structure for bringing out and stating basics of social education from Sahifeh. In this investigation، library and sample taking method for gathering of information were used which were a foundation for application of prays in Sahifye Sajjadieh and authoritative. Translations and interpretations was also used taking the advantages of analyzing contents method. This investigation is going to answer the following two questions: (1) what does the social education mean according to Imam Sajjad? (2) What are the basics of social education? According to the obtained results of this study، he has considered all different parts of social education in his worships that included: Morals، relationships، family، rights، social supervising، crime and judging and between his worships in an intricate and exact method he has enumerated some internal features of mankind like: generosity، dignity، negligence، weakness، to influence one، perfectionism، to speculate، etc.
خلاصه ماشینی:
"چه بسا در قرآن گاه قومی به سبب عدم تفکر،بلکه به علت«عدم تفکری معین»نکوهیده شدهاند:{/«او لم یتفکروا فی انفسکم»/}(روم،آیه 8) امام سجاد(ع)در صحیفه سجادیه با آوردن مثل و نمونههایی انسانها را به تفکر و تأمل در باب آنها فراخوانده و این خود نشاندهنده توجه و تأکید ایشان به این ویژگی ذاتی انسان است: و باز در کتاب خود فرمودی:«مثل آنان که مالشان را در راه خدا انفاق کنند به مانند دانهای است که از یک دانه هفت خوشه و از هر خوشه صد دانه درج باشد»(دعای 45-بند 13).
از طرف دیگر انسانها را دارای تواناییهای متفاوتی میداند،به گونهای که همین تفاوتهای آنان موجب گرایش آنها به برقراری ارتباط با یکدیگر میگردد و همینکه انسانها را به سمت توجه به وقایع گذشته و عبرتآموزی از سرگذشت پیشینیان فرامیخواند،خود بیانگر ویژگی دیگر در انسانهاست و آن متفکر بودن آنهاست،بدینمعنی که انسان همواره در تلاش و تکاپو برای درک وقایع و معماها و گشودن راه در تنگناهاست و این موشکافی در مسائل و توجه به وقایع گذشته و الگو گرفتن از شخصیتهای برجسته نشاندهنده ویژگی دیگر در انسان است و آن کمالگرایی انسان است،و آنجا که از خداوند دوری از گناه و راهنمایی در تشخیص درست از غلط را خواهان میشود خود نشاندهنده غفلتپذیری انسان است و اینکه همواره ظواهر و مادیات او را سرگردان و حیران کرده و به ارشاد و نصیحت محتاج میکند."