چکیده:
این مقاله به دنبال طرح معنایی جدید از واژة «رهو» در آیه شریفه ﴿واترک البحر رهوا﴾ (الدّخان /٤٤) است . در کتب لغت و تفسیر، عموما دو معنای «آرام » و «شکافته » برای این واژه ذکر شده اسـت . در مقالـه پـیش رو، در ایـن بـاب ، واژه نامـه هـایی چـون لسان العرب ، تاج العروس ، المفردات فی غریب القرآن و غالب تفاسیر مهمّ جهان اسلام ، از نخستین آن ، یعنی تفسیر مقاتل بن سلیمان تا نمونه و المیزان مـورد بررسـی و اسـتناد قرار گرفته است ، اّما نگارندة این مقاله ابتدا این دیـدگاه را مطـرح کـرده اسـت کـه واژة مزبور در این سیاق قرآنی، معنایی دیگر دارد و آنگاه استدلال نموده است کـه ایـن واژه ، دخیل و از خانوادة زبان های سامی میباشد و از این رو، در واژه نامه های عبری، آرامـی و سریانی به جستجوی معنای آن پرداخته است و معانی دیگری را ارائه داده که سازگاری بیشتری با سیاق آیه شریفه دارد.
خلاصه ماشینی:
"در مقالـه پـیش رو، در ایـن بـاب ، واژه نامـه هـایی چـون لسان العرب ، تاج العروس ، المفردات فی غریب القرآن و غالب تفاسیر مهم جهان اسلام ، از نخستین آن ، یعنی تفسیر مقاتل بن سلیمان تا نمونه و المیزان مـورد بررسـی و اسـتناد قرار گرفته است ، اما نگارندة این مقاله ابتدا این دیـدگاه را مطـرح کـرده اسـت کـه واژة مزبور در این سیاق قرآنی، معنایی دیگر دارد و آنگاه استدلال نموده است کـه ایـن واژه ، دخیل و از خانوادة زبان های سامی میباشد و از این رو، در واژه نامه های عبری، آرامـی و سریانی به جستجوی معنای آن پرداخته است و معانی دیگری را ارائه داده که سازگاری بیشتری با سیاق آیۀ شریفه دارد.
بنابراین ، از میـان کتـب لغـت ، معتبرتـرین آنهـا یعنـی لسان العرب ابن منظور، تاج العروس زبیدی، المفردات فی غریب القرآن راغب اصـفهانی و از میـان کتب تفسیر، تفسیر طبری، المیزان علامه طباطبایی، مجمع البیان طبرسی، أطیب البیـان طیـب اصفهانی، البرهان فی تفسیر القرآن هاشم بحرانی، انوار التنزیل و اسرار التأویل بیضاوی و تفسیر نسفی استفاده شده است .
با توجه به آنچه گفته شد، مشخص می شود که واژة «رهو» در آیۀ شـریفه بـه معنـای ذکـر شده در لغت نامه های رایج عربی و تفاسیر نیست ، چراکه لغویان با روش ریشه یابی سـراغ واژه ای نادر رفته اند و سعی کردند با این روش ناکارآمد دربارة واژگان غریب ، به معنای آن پـی ببرنـد و مفسران نیز از نتیجۀ کار لغویان استفاده کرده ، این آیۀ شریفه را با بهره گیری از همین یافته هـا، «آرام » یا «شکافته » معنی کرده اند."