چکیده:
بررسی و نقد چگونگی انتقال عناصر فرهنگی داستان فارسی شکر است اثر محمدعلی جمالزاده از فارسی به عربی با استفاده از الگوی پیتر نیومارک در تقسیمبندی مقولههای فرهنگی و راهکارهای ترجمة آن، هدف این پژوهش است. مهمترین یافتههای پژوهش حاضر که با روشی توصیفی ـ تحلیلی نوشته شده، بیانگر این مطلب است که داستان فارسی شکر است تمام پنج دستة مقولة فرهنگی مورد نظر نیومارک را دارد و مترجم برای ترجمة این داستان، بیشتر از راهکار «معادل فرهنگی» سود جستهاست و بدین صورت، ترجمهای مخاطبمحور ارائه کردهاست.
The purpose of this research is to investigate how the cultural elements of the story "Farsi Shekar Ast" by Mohammad Ali Jamalzadeh, is transferred from Persian to Arabic, using Peter Newmark's model for categorizing cultural categories and its translation strategies. The most important findings of the present study, which have been written with a descriptive-analytical method, indicate that the story of "Farsi Shekar ast" has all five categories of cultural categories that Newmark deserves, the translator translates this story more than the equivalent cultural equivalent and in this way, a translation is tailored to the culture of the target language.
خلاصه ماشینی:
مهمترین یافتههای پژوهش حاضر که با روشی توصیفی ـ تحلیلی نوشته شده، بیانگر این مطلب است که داستان فارسی شکر است تمام پنج دستة مقولة فرهنگی مورد نظر نیومارک را دارد و مترجم برای ترجمة این داستان، بیشتر از راهکار «معادل فرهنگی» سود جستهاست و بدین صورت، ترجمهای مخاطبمحور ارائه کردهاست.
فارسی شکر است، ترجمة عربی، مقولههای فرهنگی، پیتر نیومارک مقدمه امروزه مباحث فرهنگی جزو جداییناپذیر پژوهشهای ترجمه است و تسلط بر فرهنگ زبان مقصد و زبان مبدأ یکی از شروط اصلی موفقیت مترجم است.
البته در زمینة کاربست الگوی نیومارک بر متون داستانی دیگر، پژوهشهایی صورت گرفته که از قرار زیر است: ـ کبری روشنفکر، هادی نظری منظم و احمد حیدری در مقالة «چالشهای ترجمهپذیری عناصر فرهنگی در رمان اللص والکلاب نجیب محفوظ: مقایسة دو ترجمه با تکیه بر چارچوب نظری نیومارک» که در مجلة پژوهشهای ترجمه در زبان و ادبیات عربی (سال 1392/ شمارة 8) چاپ شده، تلاش کردهاند تا چالشهای ترجمة مقولههای فرهنگی را مشخص کنند، اما آنها تمام موارد را استخراج نکردهاند و تنها به مثالهایی برای نمونه اکتفا نمودهاند.
Cultural Context Challenges in Literary Translation from Persian to Arabic: By focusing on Golestan Sa'di and Rozeh Alvard Farshid TorkashvandAssistant Professor of Arabic Language and Literature, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran; (Corresponding Author);E-mail: torkashvand_farshid@yahoo.