چکیده:
اعتیاد به اینترنت یک وابستگی فردی به استفاده از اینترنت است که با مشکلات روانشناختی، اجتماعی و یا مشکلاتی در شغل همراه است. محققان در تلاشاند تا عوامل زمینهساز و پیشبینیکنندة این اختلال را دریابند. هدف پژوهش حاضر بررسی تفاوتهای جنسیتی در پیشبینیکنندگی ویژگیهای شخصیتی و ویژگیهای محیط خانوادگی برای اعتیاد به اینترنت است.
برای تحقق هدف پژوهش حاضر، با استفاده از پرسشنامههای اعتیاد به اینترنت (IAD) یانگ، مقیاس ویژگیهای شخصیتی (NEO-PI-R) کوستا و مککری و پرسشنامة محیط خانوادة موسوموس به جمعآوری اطلاعات از نمونهای 240 نفری شامل 120 دختر و 120 پسر از میان جامعه دانشآموزان دختر و پسر پایة اول دبیرستانهای دولتی منطقة 5 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی 92ـ91، به شیوة خوشهای تصادفی اقدام شد.
این پژوهش با توجه به ماهیت موضوع تحقیق و از نظر هدف، تحقیقی پیمایشی و از نوع پژوهشهای همبستگی است . بهمنظور بررسی سوالات تحقیق از روش تحلیل رگرسیون همزمان استفاده شد. نتایج نشان داد پسران بیش از دختران دچار اعتیاد به اینترنت میشوند (71/2 t=). در گروه دختران و پسران ویژگیهای شخصیتی و محیط خانوادگی در مجموع 8/82 درصد و3/83 درصد از واریانس اعتیاد به اینترنت را تبیین میکند. همچنین در گروه دختران و پسران، متغیرهای پیشبین عبارتاند از رواننژندی و وجدانگرایی که بهصورت مثبت پیشبینیکنندة اعتیاد به اینترنت، برونگرایی، توافقپذیری و ویژگی رشدی فردی محیط خانوادگی بهصورت منفی پیشبینیکنندة اعتیاد به اینترنت هستند. با توجه به نتایج حاصله میتوان گفت، ویژگیهای شخصیتی و مولفههای خانوادگی یکسانی در میان دختران و پسران زمینهساز اعتیاد و وابستگی به اینترنت در میان آنان میشود
Internet addiction is recognized as an individual dependency on the internet use which is accompanied by some psychological, social or job related problems. Researchers are trying to identify the root and predictive factors of this disorder. The objective of this study is to review gender differences in determining the personal characteristics and family environment features leading to the internet addiction. The sample population is 240 students, including 120 girls and 120 boys, from among the first graders of public high schools in District 5 of Tehran’s Education Department during the academic year 1391-1392 (started September 22, 2012). The sample was chosen based on the clustering method. Yang’s internet addiction disorder questionnaire (IAD), Costa and McCrae’s personal characteristics scale (NEO-PI-R) and Mouse & Mouse’s family environment questionnaire were also applied. Based on its subject matter and from the viewpoint of objectives, the research study is an applied survey and of co-relational type. To probe the study questions, synchronous regression analysis has been used. The findings of the research show that boys tend to get internet addiction more than girls (t=2.71). In girls group and boys group, personal characteristics and family environment account for the total of 82.8 % and 83.3 % of the internet addiction variance, respectively. In addition, in boys and girls groups, the predictive variables are neuroticism and conscientiousness, which are positively predictive of internet addiction, extroversion, agreeableness and the personal growth features of the family environment, which are negatively predictive of the internet addiction. According to the results obtained, it can be said that similar personal characteristics and family factors among girls and boys are factors paving the way for getting addicted to the internet and internet dependency
خلاصه ماشینی:
براي تحقق هدف پژوهش حاضر، با استفاده از پرسشنامههای اعتیاد به اینترنت (IAD) یانگ، مقیاس ویژگیهای شخصیتی (NEO-PI-R) کوستا و مککری و پرسشنامة محیط خانوادة موسوموس به جمعآوری اطلاعات از نمونهای 240 نفری شامل 120 دختر و 120 پسر از میان جامعۀ دانشآموزان دختر و پسر پایة اول دبیرستانهای دولتی منطقة 5 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی 92ـ91، به شیوة خوشهای تصادفی اقدام شد.
از جمله: "اعتیاد به اینترنت" (یانگ و راجرز، 1998)، "وابستگی به اینترنت" (ونگ، 2001)، "استفاده مرضی از اینترنت" (یانگ، 2004)، "استفاده دردسرساز از اینترنت" (کالتیالاـ هینو، لینتونن و ریمپلا، 2004)، "سوءاستفاده از اینترنت" (یانگ و کاسی، 2004)، "اعتیاد سایبری" (چیبی،کونگ و لیئو،2001) اصطلاح "اختلال اعتیاد به اینترنت" (Internet addiction disorder) اول بار توسط گلدبرگ (1996) بهصورت استفاده بیش از حد و آسیبرسان از اینترنت که شامل عواملی همچون تحمل و علائم ترک بهعنوان معیار برای تشخیص این اختلال میشود، مورد استفاده قرار گرفت.
نتایج مطالعات گاهی متناقض است؛ یکی از عللی که میتوان برای وجود این تناقضها بیان کرد وجود متغیرهایی است که در رابطة میان ویژگیهای شخصیتی و محیط خانوادگی با احتمال اعتیاد به اینترنت نقش میانجی یا تعدیلکننده دارند.
نتیجهگیری این پژوهش با هدف "بررسی تفاوتهای جنسیتی در پیشبینیکنندگی ویژگیهای شخصیتی و ویژگیهای محیط خانوادگی برای اعتیاد به اینترنت" صورت گرفتهاست.
J &Talh, M (2006), Internet addiction: the emergence of new clinical disorder.
, & Su, L (2007) Internet addiction among Chinese adolescents: prevalence and psychological features.
, & Yang, C (2007), Factors Predictive for Incidence and Remission of Internet Addiction in Young Adolescents: Prospective Study.