چکیده:
برنامه های گفت وگوـ محور1 تلویزیونی با انواع مختلف خود، از جمله ژانرهای مرسوم و پرطرفدار تلویزیونی هستند که ضمن آنکه از اصولی کلی برخودارند، حائز تفاوت هایی در کیفیت و نوع پرداخت قواعد و نیز محتوا به تناسب نظام رسانه ای که متعلق به آن هستند، می باشند. نظام رسانه ای آمریکا با مبنایی لیبرالیستی و نظام رسانه ای ایران با مبنایی دینی (اسلامی)، هر کدام دلالت ها و اقتضائات خاص خود را در نوع برنامه سازی خاصه برنامه های گفت وگوـ محور دارند. در این نوشتار ضمن تبیین چیستی برنامه های گفت وگوـ محور و اصول آن، با مطالعه این دو نظام، اقتضائات این برنامه ها را به تناسب آنهـا مـورد مطالعه قرار داده و در نهایت با واکاوی مبانی توحیدی نظام رسانه اسلامی، ضرورت های کلی برنامه های گفت وگوـ محور در تلویزیون جمهوری اسلامی را به اختصار احصا کردیم. نتیجه آنکه سودگرایی و محوریت سرگرمی مشخصه بنیادین برنامه های گفت وگوـ محور نظام رسانه ای آمریکا با مبنایی لیبرالیستی است و در نقطه مقابل با وجود رسانه دولتی در ایران و ممیزی های برخاسته از مبانی توحیدی اسلامی، کنترل و نظارت بر محتوای این برنامه ها خاصه از نظر اخلاقی و اعتقادی به طور دقیق تری صورت می گیرد. با مرور مبانی توحیدی می توان گفت وجه آرمانی گفت وگو، حقیقت گرایی در برابر سودگرایی، سوداگری و سرگرمی صرف است.
خلاصه ماشینی:
نتیجه آنکه سودگرایی و محوریت سرگرمی مشخصة بنیادین برنامههای گفتوگوـ محور نظام رسانهای آمریکا با مبنایی لیبرالیستی است و در نقطة مقابل با وجود رسانه دولتی در ایران و ممیزیهای برخاسته از مبانی توحیدی اسلامی، کنترل و نظارت بر محتوای این برنامهها خاصه از نظر اخلاقی و اعتقادی بهطور دقیقتری صورت میگیرد.
(شهبا، 1390: 7) با توجه به اهمیت این نوع برنامهها در انتقال اطلاعات و نیز آگاهیبخشی و مضاف بر این فراهمآوردن سرگرمی در پرکردن اوقات فراغت مخاطبین، در نوشتار حاضر، ضمن معرفی این ژانر تلویزیونی به توصیف کیفیت آن در دو نظام رسانهای آمریکا و ایران پرداخته، بایدها و نبایدهای برنامههای گفتوگوـ محور در نظام رسانهای اسلامی را با توجه به مبانی آن مورد واکاوی قرار داده و در نهایت بهدنبال پاسخگویی به سؤالات ذیل هستیم: 1.
روشن است که این قواعد و اصول از مقومات اساسی یک برنامه گفتوگوـ محور هستند که جهت تحقق کامل و صحیح چنین ژانری در تلویزیون، رعایت تمامی آنها باید مورد توجه برنامهسازان قرار گیرد.
(Ibid: 44) در ادامه نظام رسانهای آمریکا با مبنای لیبرالیستی و در سطح عمیقتر فردگرایانه آن با نظام رسانهای جمهوری اسلامی که حاکمیت و دولت در آن نقشی جدی داشته (و تلاش بر این است تا مبنای توحیدگرایانه دینی در آن هر چه بیشتر مورد توجه قرار گیرد) مورد مقایسه قرار گرفته و اقتضائات و دلالتهای این دو نظام رسانهای در نوع برنامهسازی و بهطور خاص کیفیت برنامههای گفتوگوـ محور تلویزیونی (به ویژه از لحاظ محتوا) به اختصار بیان میشود.