چکیده:
برای برخی از قشرهای جامعه ما،«اینترنت» نامی کموبیش آشنا،اما درعینحال مبهم و اسرارآمیز است؛نامی که دانستنیهای پراکنده درباره آن،همواره در طول چند سال اخیر رو به افزایش بوده است،و توسعه و تحول سریع آن هم سبب گردیده است که اطلاعات دراینباره به سرعت کهنه شود.از سوی دیگری برخی از سازمانها-و بهویژه سازمانهای علمی و آموزشی نیز-نتوانستهاند در مقابل این پدیده نوظهور که میتوان آن را الگویی از یک«جامعه الکترونیک»دانست بیتفاوت بمانند و متقاضی اتصال به اینترنت شدهاند.عطش جامعه به بیشتر دانستن درباره اینترنت سبب گردیده است که مطبوعات فارسی نیز هرازگاهی،به انتشار اخبار و اطلاعاتی پیرامون برخی از جنبههای اینترنت دست بزنند. در توصیف اینترنت و بیان ویژگیها و اهمیت 2Lآن از مفاهیمی مانند شبکه شبکهها،تار عنکبوت الکترونیک،فضای مجازی،فضای سیبرنتیک و...نیز استفاده شده است.اگرچه نامگذاریها متفاوت است، همه در این نکته توافق دارند که اینترنت،انقلابی با همان درجه از اهمیت چاپ،تلفن و تلویزیون است، و هیچکس نمیتواند در جهان معاصر،موجودیت آن را نادیده بگیرد.اما ازآنجاکه با مطرح شدن این واقعیت در جامعه ما،انجام یک بررسی کلی پیرامون ویژگیها و تأثیرهای این بزرگراه مهم اطلاعاتی ضروت داشت،مطالعه حاضر با اینانگیزه آغاز شد که شبکه اینترنت را از جنبههای مختلف مورد بررسی عینی قرار داده و تا آنجا که امکانپذیر باشد ویژگیها،امکانات،موقعیت،پیامدها،مسایل و مشکلات ناشی از گسترش آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد.برایناساس،پس از طرح مفاهیم بنیادی،تاریخچه اینترنت،امکانات و خدمات آن و بالاخره جنبههای اقتصادی،فرهنگی و اجتماعی آن را مورد توجه قرار خواهیم داد.بررسی ما از فنون و تکنیکهای موجود در اینترنت در حدی خواهد بود که آشنایی مختصری با الفبای اینترنت را فراهم کند و 3Lکلیدی برای درک بهتر اصطلاحهای متداول در آن باشد. برای تحقق این نیاز،جدیدترین مدارک و اسناد موجود اعم از کتابها،مقالههای چاپشده در مجلههای تخصصی و بانکهای اطلاعاتی مورد استفاده قرار گرفت و علاوهبراین نویسنده گزارش، این امکان را یافت که در دو مرکز اطلاعرسانی خارج از کشور بهطور مستقیم به جستوجو در این شبکه جهانی بپردازد و زوایای مختلف آن را مورد مشاهده عینی قرار دهد.اما ازآنجاکه این واقعیت نوین همواره دستخوش تحول سریع میباشد تردیدی نخواهد بود که در فاصله زمانی بسیار کوتاه،در آینده این مجموعه نیز باید مورد تجدیدنظر قرار گیرد. نویسنده امیدوار است با برداشتن نخستین گامها در این زمینه،راه را برای دیگر جویندگان هموار ساخته باشند.باهم مقاله دکتر منوچهر محسنی را که از سوی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها در اختیار ما قرار گرفته،میخوانیم.
خلاصه ماشینی:
"در طول دهه اخیر در برخی از کشورها تعدادی از شبکههای اطلاعرسانی به وجود آمده است که علاوه بر عرضه اطلاعات خود بهطور مستقیم و به عنوان یک شبکه محلی امکان دسترسی و اتصال به اینترنت را هم فراهم آوردهاند.
در اواسط سال 3991،تکنولوژی جدید دنیای الکترونیک یعنی«چندرسانهای»(مولتی مدیا)ظاهر شد و کاربران اینترنت،علاوه بر دو امکان پست الکترونیک و انتقال پروندههای کامپیوتری،تنها با استفاده از یک نرمافزار نه چندان پیچیده موفق شدند روی کامپیوتر به صدا و تصویر نیز دست یابند و با حرکت دادن «ماوس»یا«موشواره»کامپیوتر،در سراسر جهان سیر کنند و در آن سوی دنیا به تصویرهای دلخواه خود و البته همراه با صدا(پدیدهای که به عنوان مثال،در مشاهده یک فیلم سینمایی اتفاق میافتد)نیز دست یابند.
انواع خدمات و کاربردهای اینترنت یک نگاه کلی در اینترنت،علاوه بر منابعی که در «سایت»(ایستگاه کار کامپیوتری)استفادهکننده وجود دارد،«سایت»های دیگری هم که استفادهکننده در آنها عضو است(یا بهاصطلاح متداول در آنها دارای حساب است)قابل استفاده میباشد،و علاوه بر آن،سایر «سایت»های عمومی نیز قابل بهرهبرداری خواهد بود.
گرایش کلی در این جهت است که محتوای صفحه کامپیوتری که تحت عناوین اینترنت در مقابل استفادهکننده ظاهر میشود هرچه ممکن است جالبتر باشد،از سهولت کاربرد بیشتری برخوردار باشد،و سطح دانشهای ضروری قبلی(از نظر علوم کامپیوتر)برای دسترسی به خدمات به پایینترین میزان تنزل یابد: ابزارهایی مانند World Wide Web,Gopher (که به تشریح آنها خواهیم پرداخت)براین اساس در اینترنت طراحی شدهاند.
این مؤسسه میتواند با دریافت هزینه،امکان برقراری ارتباط درخواستکنندگان را با شبکه اینترنت نیز از طریق شرکت مخابرات(مرکز اطلاعات ایراندیتا)و توزیعکننده اصلی آن در ایران (مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات) فراهم آورد،که دراینجا مؤسسه گسترش اطلاعات و ارتباطات فرهنگی خود یک استفادهکننده است."