چکیده:
یکی از موضوعات مناقشهآمیز دربارة حدود آزادی بیان، محدود بودن آن به رعایت آبرو و اعتبار دیگران است. حمایت از آزادی بیان ایجاب میکند که از انواع بیانها حتی بیانهایی که برای برخی افراد ناخوشایند است یا سبب ناراحتی آنها میشود حمایت شود؛ در مقابل، حمایت از آبرو و اعتبار افراد در جامعه، ایجاب میکند که از انتشار مطالبی که امور خلافواقع به دیگران نسبت میدهند یا صرفا حاوی فحش و ناسزا به افراد هستند حمایت نشود و در صورت لزوم، با کسانی که با مطالب کذب یا فحش به آبرو و اعتبار دیگران لطمه میزنند برخورد قانونی صورت گیرد. پرسش مهم در این خصوص آن است که دولتها در طراحی قواعد ناظر بر حمایت از حرمت اشخاص، چگونه و با توجه به چه معیارهایی باید عمل کنند تا نه آزادی بیان در برابر قواعد ناظر بر هتکحرمت قربانی شود و نه حرمت اشخاص در برابر آزادی بیان پایمال شود.
مقالة حاضر به مطالعة تطبیقی مسئلة فوق پرداخته و چند پیشنهاد برای اصلاح قواعد ناظر بر هتکحرمت در ایران پیشنهاد داده است.
One of the disputed issues about the limits of the freedom of speech has been the respect of people's dignity. The free communication of ideas and opinions is one of the most precious of the rights of man. Every citizen may, accordingly, speak, write, and print with freedom, but shall be responsible for such abuses of this freedom as shall be defined by law. There should be limits on freedom of speech when we consider the reputation of individuals. The main question is if governments are allowed to monitor the freedom of speech for protecting people s reverence in which freedom of speech maintained.
The article considers this issue as well as there are some suggestions for amending rules against people's desecration
خلاصه ماشینی:
در کشور ما نیز با توجه به اینکه قانون اساسی بر مصون بودن حیثیت افراد تصریح کرده (اصل 22) و در قوانین مختلفی نظیر قانون مطبوعات، قانون مجازات اسلامیو قانون مسؤلیت مدنی، انتشار مطالب اهانتآمیز، حسب مورد، از موجبات مسؤلیت کیفری و مدنی شناخته شده، این سؤال قابل طرح است که رویکرد قوانین مذکور برای سازش بین منافع ناشی از آزادی بیان و منافع ناشی از حمایت از حرمت اشخاص چیست؟ این رویکرد، در مقایسه با رویکرد سایر کشورها، با چه چالشهای مواجه است و چه راهکارهایی برای مواجهه با این چالشها قابل استفاده است.
به نظر میرسد، چهار مسئلة عمده در خصوص نسبت بین آزادی بیان و حمایت از حرمت اشخاص وجود دارد که این مقاله درصدد است آنها را مورد مطالعه قرار دهد: قواعد ناظر بر هتک حرمت، از چه چیزی حمایت میکنند؟، از حرمت در برابر چه نوع بیانهایی حمایت میشود؟، آیا همة بیان کنندهها باید به نحو یکسان مورد توجه قرار گیرند؟ و آیا همة ادعاکنندگان هتکحرمت باید بهطور یکسان مورد توجه قرار گیرند؟ بند اول.
زیرا در حقوق کشور ما، مسؤلیت کیفری اشخاص حقوقی شناسایی نشده است و شخص حقوقی نمیتواند مرتکب جرم بشود مگر توسط افراد هیئتمدیره یا شخص مدیر عامل که مسئولیت ادارة مؤسسه یا شرکت حقوقی را به عهده دارند که در این صورت نیز شخص یا افراد مباشر، مسئولیت کیفری خواهند داشت و شخص حقوقی چنانکه گفته شد با توجه به مادة 697 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) نمیتواند مورد اتهام قرار گیرد و بالطبع نمیتواند به عنوان مفتری از کسی شکایت کند ولی در خصوص نشر اکاذیب موضوع مادة 698 میتواند شاکی باشد.