چکیده:
تلویزیونهای اینترنتمحور، که امروزه به عنوان تلویزیونهای اجتماعی شناخته میشوند، در سالهای اخیر پیشرفت فراوانی کرده و در بین کاربران جوان اهمیت بیشتری یافتهاند. هدف این مقاله، بررسی انگیزة جوانان تهرانی، در استفاده از تلویزیونهای اینترنتمحور، در مقایسه با تلویزیونهای سنّتی (آنتن و ماهوارهمحور) است. بر اساس مباحث نظری، تمایل مخاطبان رسانهها، به صورت فردی و در خلوت، استفاده از رسانههای اینترنتمحور است. روش پژوهش، پیمایشی و به دو طریق مراجعة حضوری و ایمیلی است که با نمونة 1200 نفر از جوانان بین 20 تا 40 سال انجام شد. مهمترین نتایج به دستآمده نشان میدهد که دسترسی راحت به اینترنت (رایانه و موبایلمحور)، گذراندن وقت و تفریح، دستیابی به آرامش و تنوع برنامه، تعاملی بودن و انعکاس نظرها، استفاده در تنهایی، راحتی و قدرت انتخاب محتوا از دلایل تماشای تلویزیون اینترنتی بوده است؛ همچنین فقدان قدرت کنترل و برنامهریزی برای استفاده از تلویزیون، نبود تنوع و جذابیتهای بصری در شبکههای تلویزیونی به خصوص صداوسیما نیز از دیگر دلایل روی آوردن پاسخگویان به تلویزیون اینترنتی بوده است. با این حال، علیرغم رایج شدن تلویزیونهای اینترنتی در تهران و میان جوانان، هنوز این نوع تلویزیون رایج نشده و فقط 24درصد از آنها از تلویزیون اینترنتی بهرهمند میشوند که میزان استفاده آنها نیز روزانه کمتر از یک ساعت است.
خلاصه ماشینی:
مهمترین نتایج به دستآمده نشان میدهد که دسترسی راحت به اینترنت (رایانه و موبایلمحور)، گذراندن وقت و تفریح، دستیابی به آرامش و تنوع برنامه، تعاملی بودن و انعکاس نظرها، استفاده در تنهایی، راحتی و قدرت انتخاب محتوا از دلایل تماشای تلویزیون اینترنتی بوده است؛ همچنین فقدان قدرت کنترل و برنامهریزی برای استفاده از تلویزیون، نبود تنوع و جذابیتهای بصری در شبکههای تلویزیونی به خصوص صداوسیما نیز از دیگر دلایل روی آوردن پاسخگویان به تلویزیون اینترنتی بوده است.
با این حال، طی دهة اخیر تلویزیونهای سنّتی، با ورود تلویزیونهای اینترنتی، بخشی از مخاطبان خود را از دست دادهاند، هرچند برای جبران آن در فضای اینترنت شروع به پخش برنامهها تحت آیپیتیوی ((Internet Protocol Television (IPTV) (قاسمی، 1395: 7) کردهاند تا از رشد و توسعه اینترنت استفاده کرده و از قافله عقب نمانند.
با این حال کارشناسان هنوز نتوانستهاند به طور کامل درک کنند که انگیزة بینندگان برای تماشای برنامههای اینترنتی چیست و آیا در واقع برای راحتی و قدرت انتخاب است یا مسائل اجتماعی یا روانشناختی دیگری در این قضیه تأثیرگذار است؛ مانند موضوع انگیزه و رفتار مخاطبان، در برابر تلویزیونهای سنّتی که آن هم به طور کامل مشخص نشده و فقط مواردی از پژوهشها استناد به یافتههای خود داشتهاند ولی نتیجه کاملی بهدست نیامده است.
هرچند برخی باور دارند که تلویزیونهای اینترنتی بهزودی از بین خواهند رفت و نمیتوانند خود را بر جوامع تحمیل کنند؛ اما با این حال، آنچه مبرهن است تلویزیون اینترنتی در کنار دیگر شبکههای اجتماعی بسیار فعال بوده و روزبهروز بر استفاده از شبکه های تلویزیونی اینترنتی افزوده میشود.