چکیده:
پژوهش حاضر با هدف ارزشیابی برونداد برنامه آموزش قرآن پایه پنجم ابتدایی در سال تحصیلی (89-1388) انجام شده است. دادههای لازم شامل نمرات حاصل از آزمونهای صحت و سرعت روخوانی درس آموزش قرآن کتاب درسی و قرآن کریم و نظرات دانشآموزان درخصوص میزان علاقه آنها به قرآن میباشد. برای گردآوری دادهها از آزمون شفاهی پیشرفت تحصیلی، برای سنجش توانایی صحت روخوانی و سنجش سرعت روخوانی از کتاب آموزش قرآن کلاس پنجم دبستان و متن کامل قرآن کریم و نیز پرسشنامه سنجش نگرش و علاقه آنها به قرآن استفاده شده است. داده های گردآوری شده، با استفاده از انواع روشهای آمار توصیفی (شمارش پاسخ سوالات، درصد، فراوانی، میانگین، انحراف معیار، جدول و نمودار) و آمار استنباطی (آزمون های آنالیز واریانس یکسویه، تعقیبی، T و خی دو با توجه به نوع دادهها تجزیه و تحلیل شده است. به طور کلی، یافته های تحقیق نشان داده که دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی در حد متوسط قرآن را صحیح میخوانند که اگرچه این وضعیت قابل قبول است لکن مطلوب نیست و با توجه به ماهیت نظام تربیتی کشور لازم است در این زمینه برنامه ریزی های دقیقتری صورت گیرد. این وضعیت در مولفه سرعت مناسب نیست به طوری که نتایج تحقیق نشان میدهد سرعت خواندن قرآن در دانش آموزان پنجم ابتدایی پایین است. یکی دیگر از یافته های تحقیق این است که توانایی دانشآموزان در صحت قرائت آیات مصحف شریف نسبت به آیات کتاب درسی خود در پایه پنجم ابتدایی ضعیفتر بوده است. در این خصوص لازم است استفاده بیشتری از کتاب قرآن در کنار کتاب درسی در مدارس صورت گیرد. نکته جالب اینکه اگرچه صحت و سرعت خواندن قرآن در دانشآموزان پایه پنجم ابتدایی، چندان مطلوب نیست اما آنان به قرآن علاقه مند هستند. یافته های حاصل از پرسشنامه نگرش سنج نشان داد نگرش دانش آموزان براساس میزان موافقت آنان با گزینههای پرسشنامه، عموما مثبت بوده است. بنابراین لازم است برنامهریزان و دستاندرکاران برنامه درسی قرآن، از این فرصت مناسب نهایت بهره برداری را به عمل آورند و ضعفهای موجود را برطرف کنند. یافته عمده دیگر این تحقیق آن است که دانشآموزان دختر پایه پنجم ابتدایی بهتر از پسران قرآن را قرائت میکنند. به طور کلی برونداد برنامه آموزش قرآن در پایه پنجم ابتدایی قابل قبول است اما مطلوب نیست. لازم است برنامه ریزان و دستاندرکاران امر، نسبت به این موضوع با حساسیت ویژهای عمل نمایند. براساس یافته های تحقیق، در پایان مقاله پیشنهادهای کاربردی جهت بهبود توانمندیهای دانش آموزان در صحت و سرعت خواندن قرآن ارائه شده است.
خلاصه ماشینی:
"برای گردآوری دادهها از آزمون شفاهی پیشرفت تحصیلی،برای سنجش توانایی صحت روخوانی و سنجش سرعت روخوانی از کتاب آموزش قرآن کلاس پنجم دبستان و متن کامل قرآن کریم و نیز پرسشنامۀ سنجش نگرش و علاقه آنها به قرآن استفاده شده است.
تا چه اندازه دانشآموزان کلاس پنجم ابتدایی توانایی خواندن آیات کتاب آموزش قرآن این پایه را شبیه نوار یا حداقل بهصورت معمولی دارا میباشند؟(صحت و سرعت قرائت) 2.
مرحلۀ اجرای آزمایشی ابزارهای ساخته شده که بر روی نمونۀ معرف از دانشآموزان پنجم ابتدایی شهر تهران اجرا و نتایج آن تحلیل شد،سپس دشواری سؤالها،ضرایب هماهنگی درونی آزمونها،همبستگی آزمونها به کل سوالها و نیز زمان لازم برای پاسخ به آزمونهای مورد استفاده مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت.
مقایسه دانشآموزان از لحاظ میزان توانایی خواندن آیات و عبارات قرآنی در همه فرمها (به تصویر صفحه مراجعه شود) از جدول شماره(4)ملاحظه میشود که آزمون t در همۀ موارد و با اطمینان قوی، اختلاف قرائت قرآن توسط دختران و پسران را تفکیک نموده و قرائت دختران را بهتر از پسران نشان میدهد(0/001<-سطح معنیداری).
(به تصویر صفحه مراجعه شود) نتیجهگیری و پیشنهادات تا چه اندازه دانشآموزان توانایی خواندن آیات کتاب آموزش قرآن این پایه را شبیه نوار یا حداقل به صورت معمولی دارا میباشند؟(صحت و سرعت قرائت) ارزیابی نتایج حاصل از تحلیل«آزمون صحت»در مورد توانایی دانشآموزان در قرائت آیات کتاب آموزش قرآن در پایه پنجم ابتدایی،نشان داد که میزان صحت قرائت صحیح دانشآموزان در مجموع کل آیات حدود 63 درصد است(در آیات کتاب درسی 64/45 و در آیات متن قرآن 60/33)که با توجه به دستهبندی سهگانۀ ملاکهای قابلقبول،توانایی دانشآموزان در حد متوسط میباشد."