چکیده:
دن کیشوت به عقیده بسیاری از محققان نخستین رمان یا به عبارت دقیق تر نخستین رمان مدرن است. متفکران و نویسندگانی چون باختین، فوکو و فوئنتس با بررسی رابطه زبانی این رمان با جهان فلسفی آن هر کدام به نوعی به این مسئله پرداخته اند. در این مقاله پس از بررسی پاره ای از ویژگی های زبانی همچون بازی با اسامی خاص، اشتباهات زبانی سانکو پانزا، مشاجرات بر سر زبان صحیح بین دن کیشوت و سانکو، به کارگیری از اصطلاحات و بالاخره استفاده از لهجه های مختلف که به بعد بخشیدن به زبان و ارائه تفاسیر مختلف از حقیقت در این رمان انجامیده است، به طرح این مسئله پرداخته ایم که در مهمترین ترجمه این اثر یعنی ترجمه محمد قاضی، مترجم تا چه حد در حفظ چندصدایی و پرسپکتیویسم زبانی موفق بوده است.
خلاصه ماشینی:
"دراین مقالـه پس ازبررسیپاره ایازویژگیهای زبانیهمچون بازیبااسامیخاص ،اشتباهات زبـانی سانکوپانزا،مشاجرات برسرزبـان صـحیح بـین دن کیشـوت وسـانکو،بـه کـارگیریاز اصطلاحات وبالاخره استفاده ازلهجه هایمختلف که به بعـدبخشـیدن بـه زبـان وارائـۀ تفاسیرمختلف ازحقیقت دراین رمان انجامیده است ،به طرح این مسئله پرداخته ایم که در مهمترین ترجمۀاین اثریعنیترجمۀمحمدقاضی،مترجم تاچه حددرحفظ چندصـدایی وپرسپکتیویسم زبانیموفق بوده است .
____________________________ تاریخ دریافت : اردیبهشت ٩٨٣١ تاریخ پذیرش : مرداد ٩٨٣١ ٩-مقدمه دن کیشوت به عقیدةبسیاریازمحققان نخستین رمان ،یابه عبارت دقیق ترنخسـتین رمـان مدرن ،است وبه همین اعتباروباملاحظه ترجمه هایبیشماریکه ایـن اثـررادرزمـانی کـم شهرتیجهانیبخشید،شایدبتوان دن کیشوت رانخستین رمانیدانست که بـه کـانون آن چـه گوته «ادبیات جهان "میخواند،راه یافت .
درباب ترجمه هایدن کیشوت همین بس کـه تـاکنـون ایـن اثـربـه تمـامی زبان هایزندةدنیاترجمه شده ومیلیون هانسخۀآن به چاپ رسیده است (فلوریت ،٢٨٨١).
Louis Viardot (9388-38) دائره المعارف سروانتس ذیل مدخل «سروانتس درفرانسه "چنین ذکرشده است کـه بـاوجـود گذشت سال هااین ترجمه همچنان به عقیدةعده ایازمحققان «بهترین ترجمه دن کیشـوت بـه زبان فرانسه "است (مانسین٢،٢٨٨٤،ص ٩٢٣).
دراین مورددکترشـکورزاده کـه حـدود١هـزارصـفحه از یازده کتاب ترجمه شده توسط این مترجم رابااصل آن هامقابله کرده است میگویـد:«جـزدر مواردیمحدوداشتباهیدرآن هانیافتم وبدین جهـت همـواره بـه دانشـجویان خـودتوصـیه میکنم که ترجمه هایقاضیرابخوانندوبامتن اصلیمقابله کنندوآن هارانمونـه وسرمشـق کارخودقراردهند"(٩٨١٢،ص ٩٣).
برایمثال درفصول نخستین کتاب راویبه اسامیمختلف دن کیشوت اشاره میکند: آورده اندکه لقب اوکیکزاداQuixadaیـاکـزاداQuesadaبـود،چـون درایـن مـوردبـین مؤلفینیکه راجع به اونوشته انداختلاف است ،هرچندازحدسیات نزدیک بـه یقـین مـیتـوان حکم کردکه نام اوکیژاناQuijanaبوده است .
(سروانتس /قاضی،٩٨١٤،صص ١١٩-١١٢) اماسؤال اینجاست که آیامترجم نیزهمچون دن کیشـوت ازهمـۀشخصـیت هـایداسـتان انتظارصحبت کردن به یک زبان وبایک گفتمان خاص رانداشته است ."