چکیده:
ترجمه ایهام به عنوان صنعت ادبی رایجی در ادبیات فارسی، یکی از مقوله های چالش برانگیز برای مترجمان آثار مهم ادبی ما بوده است. یکی از تجلی ها چشمگیر و قابل توجه این صنعت، دیوان حافظ است که در این مقاله به عنوان جامعه آماری پژوهشی برگزیده شده است. در این مقاله پس از بررسی مفهوم صنعت ایهام و انواع آن در دیوان حافظ، گزیده ابیات حاوی ایهام حافظ در ترجمه های انگلیسی آربری (1987)، کلارک (1988)، صابری (2002)، بل (1985) و آریانپور (1965) مقایسه و مقابله شده اند. نتایج یافته های این پژ<هش در حوزه ایهام واژگانی ارائه شده اند و میزان دقت ترجمه مترجمان این دیوان نیز از همین رهگذر آزموده شده است. لازم به ذکر است که نگاه این پژوهش به مقوله ایهام، نگاهی زبانشناختی است که ایهام را از مصادق دلالت چندگانه معنایی میداند.
خلاصه ماشینی:
"" در بیت صحبت حکام ظلمت شب یلداست نور ز خورشید خواه بو که برآید نیز کلارک(٢٢٨ :١٩٨٨) این عبارت را به forth it may come و صابری(٢٧٧ :٢٠٠٢) به rise ترجمه کرده است .
اما در ترجمه این بیت کلارک(٩٧ :١٩٩٨) و صابری(١١٩ :٢٠٠٢) معنی تحت اللفظیبر باد رفتن » را در نظر گرفتهاندو آن را به ترتیب به went to the wind و with the wind went ترجمه کرده اند در حالیکه بل (١٥ :١٩٨٥) آن را به Scatters the dust of Djem ترجمه کرده است .
در بیت زیر گرچه دانم که به جائی نبرد راه غریب من به بوی سر آن زلف پریشان بروم نیز مشاهده میشود که کلارک(٣٤٥ :١٩٨٨)، صابری(٤١٦ :٢٠٠٢) و آریانپور(١١٥ :١٩٦٥) تنها معنی اول واژه را در نظر گرفتنودبه ترتیب آن را به perfum و scent ترجمه کرده اند.
همچنین در ترجمه بیت زیر سحرم دولت بیدار به بالین آمد گفت برخیز که آن خسرو شیرین آمد کلارک (١٨٥ :١٩٩٨) ، صابری(٢٢٤ :٢٠٠٢) این واژه را به xosrow ترجمه کرده ان،ددر حالیکه آریانپور ٦٢ :١٩٦٥) این واژه را ترجمه نکرده اس،ت و در ترجمه بیت Aryanpur: (1965: 48) I hide the cup-people a book may think.
در ترجمه بیت زیر نیز صابر(ی١٧٩ :٢٠٠٢) این واژه را به wine ترجمه کرده و کلارک:١٩٩٨) (١٤٦ به ever drinking ترجمه کرده ، در حالیکه آریانپو(ر٤٩ :١٩٦٥) با انتخاب drink wine all day ترجمه کاملی ارائه کرده است که هر دو معنی را در بر میگیرد."