چکیده:
پژوهش حاضر میکوشد تاثیر سیاستها و اقدامات دو دولت اصلاحطلب و اصولگرا را در حوزه زنان در انتخاب آثار ادبی فمینیستی برای ترجمه به زبان فارسی در دوران پس از انقلاب ایران بررسی کند. هدف سنجش میزان تاثیرگذاری نهادهای قدرت و سیاستهایشان در شکلگیری ادبیات ترجمهشده زنان در نظام چندگانه ادبی کشور است. دولت اصلاحطلب سیاستهایی برای محققشدن برابری جنسیتی و حضور فعال زنان در عرصههای مختلف زندگی اجتماعی در پیش گرفت و در برابر اندیشههای فمینیستی نرمش بیشتری نشان داد، در حالی که دولت اصولگرا بر محور سیاست زن در خانواده متمرکز شد و بهطور جدی با فمینیسم و اندیشههای متاثر از آن مقابله کرد. نتایج نشان میدهد آثار ادبی فمینیستی در زمان دولتی که ضدیت چندانی با فمینیسم نداشته بیشتر برای ترجمه انتخاب و روانه بازار کتاب ایران شدهاند. از طرف دیگر، دولتی که سیاستهایی در تقابل با فمینیسم اتخاذ کرده نهتنها با ایجاد فضای ضدیت با فمینیسم بهطور غیرمستقیم باعث کاهش یافتن تعداد آثار ادبی انتخاب شده در این حوزه برای ترجمه شده است، بلکه بهطور مستقیم نیز وارد عمل شده و از طریق ممیزی کتاب جلوی انتشار تعدادی از آثار ادبی ترجمه شده در حوزه زنان را گرفته است.
خلاصه ماشینی:
حمایــت دولتی یکپارچـه در ایـران از طریـق ممیـزی کتـاب آثـار ادبـی تولیـد شـده را بـا ایـدئولوژی خود تطبیق می دهـد و بـا کنتـرل ادبیـات ترجمـه شـده اطمینـان حاصـل می کنـد کـه ادبیـات تولیــد شــده از ایــن راه ضــدیتی بــا ســایر ارزش هــای جامعــه نــدارد و از ســایر نظام هــای فرعـی جامعـه «فاصـله نمی گیـرد»؛ از ایـن رو، سیاسـت های دولـت در حـوزة زنـان احتمالـا باید در انتخاب شدن یا انتخـاب نشـدن آثـار ادبـی فمینیسـتی بـرای ترجمـه بـه زبـان فارسـی نقش داشته باشد.
اهداف و زمینۀ پژوهش ایــن مقالــه می کوشــد سیاســت های دو دولــت را کــه پــس از انقلــاب ســال ١٣٥٧ در ایران به قدرت رسـیده اند در حـوزة زنـان بررسـی و تـأثیر ایـن سیاسـت ها را در انتخـاب یـا عــدم انتخــاب آثــار ادبــی فمینیســتی بــرای ترجمــه بــه زبــان فارســی ارزیــابی کنــد.
در زمـان دولـت اصـلاح طلب که سیاست هایی بـرای اعطـای آزادی هـا و فرصـت های بیشـتر بـه زنـان در پـیش گرفتـه شـد و دولت پـذیرای بخشـی از اندیشـه های فمینیسـتی و برابرخـواهی جنسـیتی بـود، آثـار ادبـی فمینیســتی بیشــتری بــرای ترجمــه بــه زبــان فارســی انتخــاب شــد، در حــالی کــه در زمــان دولـت اصـولگرا کـه برابرخـواهی جنسـیتی و آزادی هـای متـأثر از جنبش هـای غربـی زنـان مـردود دانسـته شــد و دولـت در تقابــل بـا اندیشــه های فمینیسـتی برآمــد تعـداد کتاب هــای ادبــی فمینیســتی انتخــاب شــده بــرای ترجمــه کــاهش یافــت (١٧عنــوان کتــاب در دوران اصــلاح طلبی [١٩/٧٦%] در مقابــل ١٣ عنــوان در دورة اصــولگرایی [١٣/٢٦%]).
بنــابراین ، بــه نظــر می رســد مترجمــان ادبــی در دورة دولــت اصــلاح طلب آزادی بیشــتری برای انتخاب آثـار ادبـی فمینیسـتی و بیـان مفـاهیم مـرتبط بـا برابرخـواهی جنسـیتی و آزادی زنــان داشــته اند، در حــالی کــه در دورة دولــت اصــولگرا در ایــن زمینــه بــا محــدودیت های بیشتر مواجه شده اند.