چکیده:
به اعتقـاد گیـدئون تـوری، ترجمـه رفتـاری مبتنـی بـر هنجـار اسـت : متـرجم در جریـان آموزش های مستقیم و غیرمستقیم خود، هنجارهای زبانی، فرهنگی و اجتماعی متداول میان مترجمان عصر خود را میآموزد و آن ها را آگاهانه یـا ناآگاهانـه در شـیوه ترجمـه خـویش بکار میبرد؛ به عبارت دیگر، ترجمه تحت تاثیر محدودیت های زبانی، اجتمـاعی و فرهنگـی که فرهنگ مقصد بر ترجمه اعمال میکند صورت میگیرد. بـااین حـال ، بـه اعتقـاد تـوری، مترجمان در پذیرش یا رد هنجارها آزادی دارند هرچند که عموما تمایل دارند از هنجارهـا تبعیت کنند؛ چون تبعیت از هنجارها پاداش به دنبال دارد و نقض هنجارها ممکن است بـا طرد و مخالفت روبرو شود. این تحقیق بر اساس ایـن فرضـیه اسـت کـه در دوره معاصـر، عمدتا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، سبکی جدید در ترجمه قرآن پدید آمده کـه ریشـه - های اجتماعی و فرهنگی دارد. این سبک جدید بر خلاف سبک تحت اللفظی پیش از خـود و در تقابل با آن مشخصا سبکی ادبی اسـت . تـا قبـل از انتشـار ترجمـه مرحـوم قمشـه ای ترجمه ها تحت اللفظی بودند و هنجارهای ترجمه و انتظارات خوانندگان قرآن بـر یکـدیگر منطبق بود. پس از انتشار ترجمه مرحوم قمشه ای، حرکتی متفاوت به سـوی سـبکی جدیـد آغاز شد؛ سبکی ادبی که رد پای آن به وضوح در تمامی ترجمه های معاصر قرآن دیده مـی- شود. بنا بر فرضیه تحقیق ، ترجمه های متعددی که در این دوره به چاپ رسیده اند مثـالی از تاثیر هنجارها بر ترجمه است . اگرچه انتظار میرود که هر ترجمه قرآن تجربـه ای زبـانی و سبکی متفاوتی باشد، ولی تحقیق نشان میدهد که همه ترجمه ها در سبک اشتراک دارنـد و در تفسیر معنی قرآن است که با یکدیگر متفاوت اند و با توجه به اینکه کسانی که به ترجمه قرآن پرداخته اند غالبا ادیب بـه حسـاب مـیآینـد مـیتـوان ترجمـه هـای معاصـر قـرآن را طبع آزمایی ادبی مترجمان ادیب در حوزه ترجمه قرآن نامید.
خلاصه ماشینی:
"درباره ترجمه میبدی مقالات بسیار نوشته شده و بیشتر این مقالات به نوآوری هـای واژگـانی از جملـه برابرهـای پارسـی و ترکیبـات نوسـاخته واژگانی و نیز به دقت میبدی در انتخاب معادل و انتقال معنی اشاره کرده اند؛ اما تا آنجا کـه بـه مسئله سبک ترجمه مربوط می شود، ترجمه میبدی از ترجمه های پیشگامی است که جانب زبان فارسی را رعایت کرده و مترجم در عین اینکه دقت در انتقال معانی بـرایش مهـم بـوده از هـر تلاش برای زیبا نوشتن متن ترجمه فروگذار نکرده است .
ایـن ترجمـه ارزش تـاریخی و تـأثیر روان شناختی اش بیش از ارزش علمی و بالفعل و آکادمیک آن بوده است ، به این شـرح کـه این ترجمه در ٥٥ سال پیش و در طول نیم قرنی که صدها بار چاپ و تجدید چاپ شده و در میلیون ها نسخه منتشر گردیده ، بیش و پـیش از هـر ترجمـه ای بـه خواننـدگان عـادی و دوستداران قرآن و فهم معانی و معارف آن ، نشان داده است که سبک و سیاق قـرآن مجیـد، آن گونه که ترجمه های تحت اللفظی هزارساله ، نشان داده اند، جسـته - جسـته نیسـت و ایـن یعنی رمیدگی خاطر و هراس ذهنی میلیون ها مؤمن مسلمان فارسـی زبـان را از بـین بـردن .
روش تحقیق فرضیه مقاله این است که عمـده ترجمـه هـای معاصـر قـرآن ترجمـه هـایی ادبـی هسـتند؛ به عبارت دیگر، مترجمانی که این ترجمه ها را نوشته اند خود زمینه ادبی داشته و به متن قرآن بـه مثابه متنی ادبی نگاه کرده اند و ویژگی های سبک ادبی در ترجمه ها به وضوح قابل رؤیت اسـت ."
کلیدواژه ها:
هنجار
،
سبک ادبی
،
ترجمه تحت اللفظی
،
ترجمه معاصر
کلید واژه های ماشینی:
ترجمه
،
هنجارها
،
ترجمـه
،
مترجمان
،
سبک
،
ترجمه قرآن
،
ترجمه‌های معاصر قرآن مجید
،
ادبی
،
ترجمه قرآن بـه زبـان فارسی
،
ترجمه‌های تحت‌اللفظی قرآن هنجار بـه
(
, 
, 
)
