چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی و طبقهبندی ممیزیهای فیلم در رسانة ملی، نسخة دوبلهشدة سهگانة پدرخوانده را بررسی کرده و ممیزیهای آن را استخراج و دستهبندی نموده است. این سهگانه که از آثار برجستة سینمایی جهان است، موضوعات فرهنگی و ایدئولوژیک بسیاری نظیر عشق، خشونت، جنایت و مذهب را در بردارد که در دوبلة فارسی از طریق اعمال ممیزی با هنجارهای ایدئولوژیک و فرهنگی کشور همسو شدهاند. پارادایم تحقیق، بهرهگیری از رویکرد کیفی بوده است و نمونهگیری به روش هدفمند صورت گرفت و دادهکاوی به روش تحلیل محتوای استقرایی انجام شده است. یافتههای پژوهش نشان داد ممیزیها در سه سطح تصویر، کلام و صدا اعمال شدهاند و مسائل مذهبی، فرهنگی و سیاسی را شامل میشوند. در این فیلم، اغلب صحنههایی که نمادها و آیینهای دین مسیحیت، روابط خارج از ازدواج، روابط جنسی، خشونت، نوشیدنیهای الکلی و نمادهای آمریکا را به تصویر میکشند، حذف شدهاند و اغلب گفتگوهایی که به همین دست موضوعات اشاره دارد نیز جایگزین یا حذف شده است. سپس یافتهها از طریق مصاحبه با پنج تن از گویندگان و مدیران دوبلاژ سهسویهسازی شد. در پایان، یافتههای پژوهش با توجه به پژوهشهای قبلی مرتبط بحث شدهاند.
Abstract
The present article investigated the themes and topics, which were deemed unsuitable to the Iranian society, in an American film series The Godfather, which has been broadcast on Iranian mainstream Television several times. This series contains many controversial issues such as love, violence, religion, and politics that have undergone heavy censorship in order to adhere to the target ideological and cultural norms. The film is however the greatest films of all time. A comparative study of the original and dubbed versions revealed that discrepancies between the two were at visual, content, and auditory levels, and at each level, numerous instances of religious, political, and moral appropriations were detected and classified. For example, scenes or dialogues that promote Christianity and American values, or contain illegitimate relationships, sexuality, violence, dancing, singing, women’s smoking, women’s inappropriate clothes, and alcoholic beverages were eradicated or concealed through substitution strategies. Then, five interviews were conducted with outstanding dubbing artists and dubbing directors to see if they confirm the findings as recurrent censorship themes in Persian official dubbing and to ask why this series was broadcast with such heavy censorship.
خلاصه ماشینی:
در ايــن فــيلم ، اغلــب صــحنه هايي کــه نمادهــا و آيين هــاي ديــن مسـيحيت ، روابـط خـارج از ازدواج ، روابـط جنسـي، خشـونت ، نوشـيدني هـاي الکلـي و نمادهاي آمريکا را بـه تصـوير مـي کشـند، حـذف شـده انـد و اغلـب گفتگوهـايي کـه بـه همــين دســت موضــوعات اشــاره دارد نيــز جــايگزين يــا حــذف شــده اســت .
نتــايج مقالــۀ قــوامي عــادل (١٣٨٩) بــا موضــوع «مميــزي در پدرخوانــده » نيــز نشــان داد کــه در ايــن مجموعــه ، مميزيهــا از طريــق راهبردهــاي حــذف ، جــايگزيني، حــذف صــدا و حفــظ صــحنه اعمــال شــده اند و شـامل مـوارد زيـر اسـت : صـحنه هاي بوسـيدن و رقصـيدن و اشـارات لفظـي بـه مشـروبات الکلــي، روابــط جنســي، قاچــاق ، روابــط خــارج از ازدواج ، آمريکــا، رقصــيدن ، ناســزا، دعاهاي مربوط بـه ديـن مسـيحيت و مسـئلۀ مـواد مخـدر (قـوامي عـادل ، ١٣٨٩).
زمان هـاي حـذف شـده کاملــاً بيـانگر ايـن مسـئله اند کـه نسـخۀ دوبلــه بــه مراتــب کوتــاه تر از نســخۀ اصــلي فــيلم اســت و بررســي ها نشــان داد کــه مميزيهــاي بسياري بر فيلم اعمـال شـده اسـت .
مميزي در تصوير بررســي فيلم هــا نشــان داد کــه عمــده ســکانس هاي حــذف شــده بــه علت مميــزي در تصوير بوده است که در جدول زير اين موضوعات فهرست وار بيان شده اند.
در گفتگوهـاي فـيلم بـه ايـن موضـوع کـه تمايل بـه ازدواج دارنـد اشـاره اي نشـده اسـت ولـي در نسـخۀ دوبلـه سـعي شـده بـا اعمـال تغييــر در برخــي از گفتگوهــا بــه ببيننــده القــا شــود کــه ايــن دو قصــد ازدواج دارنــد.
Manipulation in dubbing: The translation of English-language films into Persian.
Translation of taboos in dubbed American crime movies into Persian.